ارزیابی خطر و خسارت زمین لغزش در حوضه آبخیز چهل چای، استان گلستان

در این تحقیق کارآیی سه مدل آماری، دومتغیره تراکم سطحی وزنی AHP (مدل نیمه کمی)، رگرسیون چندمتغیره گام به گام و رگرسیون چندمتغیره لجستیک (مدل های کمی) در حوضه آبخیز چهل چای استان گلستان مورد مقایسه قرار گرفت تا پس از تهیه نقشه خطرات زمین لغزش و انتخاب مدل برتر، نقشه خسارت آن نیز تهیه گردد. نقشه پراکنش زمین لغزش های منطقه با تفسیر استریوسکپی عکس های هوایی و بازدیدهای میدانی تهیه گردید. سپس نه عامل کلیدی و موثر شامل ارتفاع، شیب، جهت، سنگ شناسی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، کاربری اراضی و میزان بارش انتخاب گردید. پتانسیل خطر زمین لغزش با استفاده از سه مدل تهیه گردید. تفاوت بین کلاس های خطر مدل ها با آزمون کای اسکوئر، میزان توافق نقشه های خطر با شاخص کاپا و ارزیابی صحت مدل ها با شاخص جمع کیفیت (QS) مقایسه گردید. نقشه خسارت با ترکیب نقشه های شدت خطر، فراوانی عناصر و درجه آسیب پذیری عناصر براساس معادله ریسک تهیه شد. نتایج نشان داد که در همه مدل ها تفاوت فراوانی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بوده و تفکیک بالایی بین کلاس های خطر وجود دارد. و همچنین شاخص کاپا بین صفر تا 2/0 متغیر بوده که نماینده تطابق ناچیز بین آنها است. مدل آماری دومتغیره وزنی AHP با QS برابر با 622/3 به عنوان مدل برتر برای حوضه انتخاب گردید. 75/7 درصد از سطح حوضه مورد تحقیق در کلاس خسارت زیاد و 37/5 درصد در کلاس خسارت خیلی زیاد قرار دارد.