تحلیل الگوهای فضایی - اجتماعی مساکن روستایی و عوامل موثر برآن در استان قم Print

مساکن روستایی نشان دهنده چشم انداز فرهنگی حاصل از تعامل بین انسان و محیط و دارای ارتباط دو سویه بین تحولاتفضایی – کالبدی و تغییرات در ساخت اجتماعی و اقتصادی بوده و متاثر از مجموعه ای از عوامل جغرافیایی، طبیعی و اجتماعی- فرهنگی است. از این رو به منظور برنامه ریزی توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی و رسیدن به اهداف قابل تحقق توسعه ملی، شناخت و تحلیل الگوهای فضایی، اجتماعی سکونتی به عنوان بستر استقرار انسان از اهمیت بسیار برخوردار است. به تبع این ضرورت این پژوهش بر آن است تا به مطالعه، شناخت و تحلیل الگوهای استقرار فضایی – اجتماعی مساکن روستایی در استان قم بپردازد. این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات، ترکیبی از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که الگوهای فضایی – اجتماعی استقرار ناشی از عوامل طبیعی (ناهمواری ها، منابع آب و خاک، چشمه، قنات و چاه) و هم چنین عوامل انسانی (راه های ارتباطی، تاثیرپذیری جامعه روستایی از شهر و تغییرات در ساخت های اجتماعی و اقتصادی) و در مواردی تاثیر ترکیبی چند عامل است. الگوی پراکنش عمدتا خوشه ایو خطی خوشه ایاست. تحت تاثیر تغییرات در ساخت های اجتماعی و اقتصادی دگرگونی در الگوهای اجتماعی (بافت، کالبد و ریخت مساکن روستایی) به وجود آمده و به نوعی نشان دهنده نوع فعالیت در امور اقتصادی و نگرش اجتماعی – فرهنگی و چگونگی تحول در معیشت ساکنان فضاهای روستایی استان است.