جستجوی زمین لرزه های تاریخی در تپه باستانی سیلک، با استفاده از باستان شناسی لرزه ای

زمین لرزه های تاریخی، از اهمیت ویژه ای در زلزله شناسی مهندسی برخوردارند و همواره مورد توجه بوده اند. زمین لرزه های مخرب قدیمی، سکونت گاه های باستانی مهمی را از بین برده اند. توجه به این امر ضرورت انجام بررسی هایی از این دست در کشور را ضروری می سازد. به این منظور، منطقه باستانی کاشان- سیلک، در 3 کیلومتری جنوب کاشان، به لحاظ رخداد زمین لرزه های تاریخی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مطالعات باستان شناسی و شواهدی که در بازدید میدانی از محل به دست آمد، چندین زلزله مخرب که قبل از میلاد مسیح رخ داده بودند شناسایی شد. در این بررسی، برای برخی از رویدادها اطلاعات کاملی، همچون زمان ترک سکونت گاه به علت یک حادثه طبیعی، فروریختن دیوارها و سقف، حالت غیر متعارف اسکلت ها، ترک و شکستگی روی استخوان ها و ترک و شکاف در زمین به دست آمد. مطالعه آثار خرابی و شواهد باستان شناسی لرزه ای نشان داد که زلزله ای در 5500 سال پیش، با بزرگای 7، تپه سیلک را به کلی ویران کرده است. در این بررسی، گسل کاشان به عنوان یک گسل فعال و مسبب معرفی شد. همچنین، برای رویدادهایی که شواهدی برای تخمین شدت آن ها دردسترس نبود، از فاصله تاثیر از چشمه یا به بیان ن.امبرسیز، شعاع کلان لرزه ای، جهت نسبت دادن شدت استفاده شد. با رگرسیون گیری روی کاتالوگ زلزله های تاریخی امبرسیز، رابطه تجربی بزرگای شعاع کلان لرزه ای 3500 ب به دست آمد. بدین ترتیب با استفاده از این رابطه، یک حداقل بزرگا به رویدادهای لرزه ای تاریخی نسبت داده شد. در انتها، کاتالوگ لرزه خیزی برای منطقه باستانی سیلک و محدوده اطراف آن تدوین و ارایه شد.