بررسی اثر بازدارندگی اسانس روغنی زیره سیاه (Bunium Persicum) بر روی قارچ کاندیدا آلبیکنس در محیط آزمایشگاهی (In vitro)

زیره سیاه ایرانی (Bunium persicum) با نام عمومی Black cumin گیاهی علفی از خانواده چتریان (Umbelliferae) است. این گیاه در نواحی گرم و خشک ایران به صورت خودرو (وحشی) می روید. کاندیدا آلبیکنس نوعی مخمر است که به عنوان فلور نرمال پوست و مخاط دستگاه های گوارشی، تنفسی و تناسلی شناخته می شود. این قارچ در افراد دچار نقص سیستم ایمنی ایجاد بیماری می کند. هدف از این مطالعه، بررسی اثر بازدارندگی اسانس روغنی زیره سیاه بر روی قارچ کاندیدا آلبیکنس به عنوان یک پاتوژن بیماریزای انسانی در محیط آزمایشگاهی بود.
در این مطالعه آزمایشگاهی 28 پلیت حاوی مخمر کاندیدا آلبیکنس بر روی محیط کشت سابورو دکستروز آگار پاساژ داده شد. 7 پلیت به عنوان گروه شاهد (بدون اسانس روغنی زیره سیاه) و 21 پلیت به عنوان گروه های مورد، حاوی غلظتهای mg/ml 1، mg/ml 2 و mg/ml 3 از اسانس فوق الذکر (هر کدام 7 پلیت) مورد بررسی قرار گرفتند. تمامی پلیت ها به مدت 72 ساعت در انکوباتور 37 درجه سانتی گراد قرار داشتند که هر 24 ساعت یک بار از نظر تعداد کلونی های رشد یافته توسط کاغذ شطرنجی و استریوسکوپ Heerbrugg WILD مورد شمارش قرار می گرفتند. در نهایت نتایج بدست آمده توسط روش های آماری توصیفی گزارش گردید.
بعد از 24 ساعت اول، مخمرهای کاندیدا آلبیکنس در کلیه پلیت های گروه شاهد رشد داشت اما در هیچ یک از گروه های مورد رشدی مشاهده نشد. در 24 ساعت دوم تمامی پلیت های گروه شاهد و پلیت های حاوی mg/ml1 اسانس روغنی زیره سیاه رشد داشتند. این در حالی است که هیچگونه رشدی در پلیت های حاوی mg/ml 2 و mg/ml 3 اسانس روغنی زیره سیاه صورت نگرفته بود. نهایتا پس از 72 ساعت با وجود رشد در پلیت های گروه های شاهد (غیرقابل شمارش)، mg/ml 1 (غیرقابل شمارش) و mg/ml2 (میانگین = 46 کلونی) از اسانس روغنی زیره سیاه، در گروه mg/ml 3 از اسانس مذکور هیچگونه رشدی مشاهده نشد.
نتایج بدست آمده از بررسی حاضر نشان دادند که هر 3 غلظت فوق الذکر قادرند رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس را به تاخیر انداخته و بر روی آن اثر مهاری خود را القا نمایند. مدت زمان مهار رشد قارچ تابع غلظت اسانس در محیط بود.