ابعاد استرس شغلی و ارتباط آن با اختلالات اسکلتی- عضلانی در پرستاران

اطلاعات ناچیزی در مورد ابعاد استرس شغلی و ارتباط آن با اختلالات اسکلتی- عضلانی Musculoskeletal disorders (MSDs) در پرستاران ایرانی در دسترس است. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد استرس شغلی و ارتباط آن با شیوع علایم MSDs در پرستاران شاغل در بیمارستان‎های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد.
در این مطالعه مقطعی 385 نفر از پرستاران بیمارستان‎های دانشگاه علوم پزشکی شیراز شرکت نمودند. این افراد به روش نمونه‎گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. نسخه‎ فارسی پرسش نامه محتوای شغلی و پرسش نامه Nordic برای جمع آوری داده ها استفاده شد. از آمار توصیفی و آزمون آماری Mann-Whitney U با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 5/11 (version 11.5، SPSS Inc.، Chicago، IL) برای تحلیل داده ها استفاده شد.
میانگین (انحراف استاندارد) ابعاد آزادی تصمیم گیری (50/6) 15/58، نیازهای روان شناختی (14/5) 19/38، حمایت اجتماعی (67/3) 67/22، نیازهای فیزیکی (58/2) 03/16 و عدم امنیت شغلی (85/3) 74/7 به دست آمد. بر این اساس ابعاد آزادی تصمیم گیری و حمایت اجتماعی در سطح پایین و ابعاد نیازهای روان شناختی، نیازهای فیزیکی و عدم امنیت شغلی در سطح بالا قرار داشتند. طی 12 ماه گذشته 9/89 درصد از پرستاران، علایم این اختلالات را در یک یا چند ناحیه از دستگاه اسکلتی- عضلانی بدن خود تجربه کرده بودند که در بین آن ها کمردرد شایع ترین ناراحتی گزارش شده بود (8/61 درصد). از میان ابعاد استرس شغلی فقط زیر مقیاس بار فیزیکی ایزومتریک با شیوع کلی MSDs ارتباط آماری معنی داری داشت. بعد نیازهای روان شناختی و نیازهای فیزیکی شغل با اختلالات ناحیه ستون فقرات، بعد نیازهای فیزیکی شغل با اختلالات ناحیه اندام فوقانی و بعد آزادی تصمیم گیری، نیازهای روان شناختی و نیازهای فیزیکی شغل با اختلالات ناحیه اندام تحتانی از لحاظ آماری ارتباط معنی داری داشتند.
نتیجه گیری: شیوع MSDs در پرستاران مورد مطالعه بالاست. در اغلب پرستاران مورد مطالعه سطح استرس شغلی بالا به دست آمد. بر اساس نتایج به دست آمده، هر گونه برنامه مداخله ای جهت پیشگیری از MSDs در پرستاران می بایست به ترتیب بر کاهش نیازهای فیزیکی، کاهش فشارهای روان شناختی و افزایش آزادی تصمیم گیری متمرکز شود.