نقش گردش های پوشن سپهر در بی هنجاری های اقلیمی زمستان های 1386 و 1388

در این تحقیق، با استفاده از داده های NCEP/NCAR، نقش گردش های پوشن سپهر در بی هنجاری های زمستان 1386 و 1388 بررسی می شود. بی هنجاری میدان های باد و دما حاصل از برهم کنش امواج سیاره ای وردسپهر و شارش میانگین ابتدا در پوشن سپهر زمستانه ظاهر می شود و سپس گسترش پایین سوی آنها اقلیم سطحی را تحت تاثیر قرار می دهد.
سری زمانی هر کمیت هواشناختی شامل مجموعه ای از مدهای تغییرپذیری است. استخراج و تعیین سهم هر مد تغییرپذیری برای یک سری زمانی از یک کمیت دلخواه هواشناختی با استفاده از تابع های متعامد تجربی امکان پذیر است. نکته بارز در مقایسه مقادیر واریانس بین دو زمستان مورد بررسی، آن است که در زمستان 1386 واریانس مد پیشروی بی هنجاری ارتفاع در تراز hPa10 بزرگ تر از مقدار مشابه آن در زمستان 1388 است که این بیانگر قوی تر بودن تاوه قطبی در این تراز در زمستان 1386 است. وجود تاوه قطبی قوی تر در زمستان 1386 و رخدادهای گرمایش ضعیف، با بروز زمستانی سرد در منطقه شامل ایران همراه بوده است. ازسوی دیگر، حضور تاوه قطبی به نسبت ضعیف در زمستان 1388، گرمایش زودرس و انتقال الگوی دو قطبی دما به عرض های بالاتر، موجب بروز زمستانی گرم در منطقه شامل ایران شده است.
نتایج حاصل از تابع های متعامد تجربی و فرایافت های اویلری نشان می دهد که وقوع (فقدان) گرمایش ناگهانی ضعیف یا قوی در اثنای زمستان موجب جابه جایی الگوی دوقطبی دمای سرد به عرض های پایین تر (بالاتر) و در نتیجه بروز زمستان سرد (گرم) در منطقه می شود.