بررسی قاعده ی«من حاز ملک» در فقه و حقوق موضوعه ی ایران

هدف از این تحقیق بررسی تفصیلی قاعده ی «من حاز ملکا» است. این قاعده در فقه و حقوق موضوعه به عنوان یکی از اسباب مالکیت به شمار می رود؛ به این معنی که هرکس اموال مباحی را تصرف کند، مالک آن می شود. حیازت که موضوع این قاعده است، در اصطلاح فقهی به معنی استیلاء یافتن بر چیزی است و عناصر تشکیل دهنده ی آن عبارت اند از: 1.انجام عمل 2.قصد تملک؛ بنابراین حیازت با ایجاد دو عنصر مذکور محقق می شود. در این تحقیق نقش قاعده ی «من حاز ملکا» در ابواب مختلف مرتبط با آن بیان گردیده است. انجام عمل حیازت دارای احکام و آثار و شرایطی می باشد و در این تحقیق سعی بر این است که احکام و آثار و شرایط ناشی از عمل حیازت بررسی شود و مطابق نظریات فقهی با قوانین موضوعه مورد مطالعه قرار گیرد. با توجه به این که موضوع قاعده ی مذکور، حیازت اموال مباح منقول است؛ سعی بر آن شده که آن دسته از اموال مباح که به وسیله ی عمل حیازت به تملک در می آید را در این تحقیق ذکر کرده و به صورت مفصل شرح دهیم.