پالینواستراتیگرفی و پالئوژئوگرافی سازندهای لشکرک و قلی واقع در ناحیه ابرسج، شمال غرب شاهرود

تعداد 102 نمونه از رسوبات اردویسین (سازندهای لشکرک و قلی) ناحیه ابرسج واقع در 25 کیلومتری شمال غرب شاهرود جهت بررسی پالینولوژیکی و تعیین سن سکانس رسوبی اردویسین انتخاب شد. ضخامت رسوبات مورد مطالعه 679 متر اندازه گیری شد که از این ضخامت 234 متر آن را سازند لشکرک و 445 متر بقیه آن را سازند قلی تشکیل می دهد. در این مطالعه 65 گونه پالینومورف شناسایی گردید که از میان آنها 56 گونه آکریتارش (25 جنس) و 2 گونه کیتینوزوآ (2 جنس) می باشد. بر اساس ظهور و انقراض گونه های پالینومورف، 11 بایوزون تجمعی در رسوبات اردویسین ایجاد گردید. بایوزون های I تا VII در سازند لشکرک وجود دارند و زمان اردویسین پیشین ((Tremadocian-Floian را برای این سازند پیشنهاد می کند. بایوزون های VIII تا XI در سازند قلی گسترش دارند و سن اردویسین میانی و پسین (Darriwilian-Katian) را برای این بخش از ضخامت رسوبات ناحیه مورد مطالعه پیشنهاد می کند. بر اساس وجود گونه های مختلف کیتینوزوآ و آکریتارش ها و محاسبه ضریب نسبت عناصر خشکی به عناصر دریائی (K= C.E./M.E.) این دو سازند در محیط دریائی کم عمق ته نشین شده اند که در مقایسه با مدل های رخساره ای پالینولوژی با رخساره های 1 و 3 مدل استاپلین همخوانی دارد. جنس ها و گونه های پالینومورف ناحیه مورد مطالعه با نمونه های همزمان آن از سایر کشورهای جهان مقایسه گردید. این مقایسه شباهت زیاد پالینومورف های ناحیه مورد مطالعه را با اقلیم دیرینه پری گندوانا یا مدیترانه (، or Mediterranian palaeoprovince palaeoprovince peri –Gondwanan) نشان می دهد. رنگ پالینومورف ها خاکستری تا تیره است که معرف دگرگونی خفیف تا متوسط رسوبات اردویسین در ناحیه مورد مطالعه بوده و احتمالا با دگرگونی شیست های گرگان در زمان بسته شدن اقیانوس پالئوتتیس در اواخر تریاس مطابقت دارد.