بررسی سهم و نقش عوامل سه گانه موثر بر تصادفات جادهای ایران طی سالهای 1387-1385

در دهه اخیر مسئله تصادفات جاده ای در ایران از اهمیت خاصی برخوردار شده است به طوری که بسیاری از سازمانها کوشیده اند با ترسیم یک نظام جامع، سرمایه های سه گانه سازمانی را متمرکز بر اهداف استراتژیک تعیین شده نموده(نادری خورشیدی،1386) (علیرضا اسماعیلی،1387) و از فعالیت های جزیره ای سازمانها و نهادهای متولی جلوگیری نمایند.(علیرضا اسماعیلی،1388)مسئله تصادفات نه تنها در ایران بلکه به عنوان یکی از بزرگترین مشکلات سلامتی عمومی در جهان (Evans،2004) در همه کشورها در حال بررسی است. در مقاله حاضر با تمرکز بر نقش عوامل سه گانه موثر بر تصادفات جاده ای، سهم هریک از عوامل مورد ارزیابی قرار می گیرد. این عوامل در سه دسته عوامل انسانی، راه و خودرو تقسیم بندی می شوند. در این مقاله کوشیده می شود با تکیه بر تعریف «سهم» و «نقش» عوامل سه گانه(پاک گوهر و صفارزاده،1388)و با توجه به بررسی سه ساله اخیر(1385-1387) اهمیت هریک را ارائه دهیم داده های مورد استفاده مربوط به تصادف رخ داده در سالهای 1385 تا 1387 می باشد که توسط افسران کارشناس پلیس بررسی و کروکی آن ترسیم شده است. از جمعیت آماری تصادفات جاده ای کشور، نمونه آماری سال 1385 به اندازه 343هزار و82 فقره تصادفات جاده ای؛ نمونه آماری سال 1386 به اندازه 200 هزار 624 فقره و نمونه آماری سال 1387 به اندازه 174 هزار 844 فقره تصادفات جاده ای در نظر گرفته شده است. روش نمونه گیری پژوهش، نمونه گیری خود انتخابی (Purposive Sampling) است. از منابع داده های کام114 که دادگان تصادفات جاده ای محسوب می شود برای گرد آوری اطلاعات استفاده شده است. این پژوهش از نظر نحوه گرد آوری داده ها(ی ثبتی) کتابخانه ای و از لحاظ هدف و ماهیت موضوع مورد بررسی، از نوع «تحقیقات کاربردی» محسوب می شود. یافته های تحقیق نشان دادند که سهم عامل انسانی در تصادفات 97.5% می باشد. در حالی که نقش عامل انسانی در وقوع تصادف 49درصد است. به همین ترتیب صهم عامل محیطی 70.5درصد و نقش آن 36درصد می باشد براین اساس سهم عامل خودرو در حدود 31% بوده و نقش آن در بروز تصادفات 15% می باشد.