مطالعه ژئوشیمیایی سنگ های آتشفشانی میزبان و کانی شناسی دگرسانی آرژیلیک در کانسار مس پورفیری سرچشمه: بر اساس داده های جدید

کانسار مس پورفیری سرچشمه بر روی نوار آتشفشانی ایران مرکزی یعنی کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر قرار دارد، این کمربند مهم ترین کمربند فلززایی ایران است. سنگ های آتشفشانی درونگیر این کانسار به لحاظ پتروگرافی عمدتا در محدوده ی سنگ های آندزیتی و بعضا در محدوده ی سنگ های داسیتی قرار می گیرند؛ به طوری که مطالعات پترولوژی نیز این نظر را تایید می کند. سری ماگمایی سنگ های مذکور در محدوده ی کالکوآلکالن قرار می گیرد و مقادیر اکسیدهای MgO و FeOt با افزایش SiO2 روند نزولی را نشان می دهند؛ که نشانه ی تبلور بخشی کانی کلینوپیروکسن در طی تبلور ماگما است. مقدار CaO نمونه ها نیز کم و بیش کاهش می یابد که می تواند با تحول ترکیب پلاژیوکلاز از کلسیک به سدیک در حین تبلور بخشی ماگما مرتبط باشد. محدوده ی سنگ های آتشفشانی کانسار سرچشمه در محدوده ی کمان های ماگمایی ناشی از فرورانش یک پوسته اقیانوسی به زیر یک پوسته قاره ای بوده است. براساس مطالعات پراش اشعه ی ایکس (XRD) عمده کانی های موجود در دگرسانی آرژیلیک کانسار سرچشمه عبارتند از: کائولینیت، مونت موریونیت، ایلیت – میکا (سرسیت)، کلریت، کوارتز و پیریت، که پیریت تنها کانی سولفیدی موجود در این زون بوده و این زون فاقد کانه زایی می باشد. در نتیجه این مطالعات تغییرات کانی های رسی در رخنمون موجود در محدوده ی غربی کانسار از داخل به سمت حاشیه ثابت است؛ اما در رخنمون موجود در محدوده شمالی کانی های رسی از داخل به سمت حاشیه و خارج کانسار دارای تغییراتی می باشند؛ به طوری که در نمونه های داخلی و نزدیک به توده نفوذی کائولینیت غالب بوده و به سمت حاشیه و قسمت های خارجی زون دگرسانی آرژیلیک کانسار، مونت موریونیت افزایش می یابد.