شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر تولید نخود در شرایط دیم و آبی کرمانشاه

تغییر اقلیم ناشی از افزایش CO2 و سایر گازهای گلخانه ای در آینده می تواند اثرات قابل توجهی بر تولید محصولات زراعی داشته باشد. هدف از این تحقیق، بررسی اثر تغییر اقلیم آینده بر رشد، عملکرد و مصرف آب نخود (Cicer arietinum L.) تحت شرایط دیم و آبی کرمانشاه بود. سناریوهای مورد بررسی عبارت بودند از افزایش 2 برابری غلظت CO2، افزایش 4 درجه ای دما و کاهش 2 درصدی بارندگی به صورت تنها و ترکیب با یکدیگر. شبیه سازی ها با استفاده از مدل SSM-Chickpea برای هر سناریو و همچنین برای اثر ترکیبی آن ها انجام شد. نتایج شبیه سازی نشان داد که تغییر اقلیم موجب افزایش 89 درصدی عملکرد دانه در شرایط دیم و کاهش 33 درصدی آن در شرایط آبی خواهد شد. اگرچه افزایش غلظت CO2 محیط به صورت مستقیم اثرات مثبتی بر عملکرد نخود می گذارد اما به نظر می رسد عامل تعیین کننده ی عملکرد این گیاه در آینده اثرات غیرمستقیم آن به ویژه افزایش دما باشد. از دیگر نتایج به دست آمده می توان به افزایش 81 درصدی کارایی مصرف آب در شرایط دیم و کاهش 25 درصدی آن در شرایط آبی اشاره کرد. همچنین در آینده به علت افزایش درجه حرارت، طول دوره ی رشد گیاه کاهش خواهد یافت. بر اساس نتایج شبیه سازی، پیش بینی می شود در آینده میزان آب آبیاری مورد نیاز برای کشت آبی نخود کاهش یابد اما با توجه به محدودیت های موجود در بخش آب های کشاورزی، و با توجه به عملکرد قابل قبول زراعت دیم نخود، به نظر می رسد سودآوری نسبی زراعت آبی این گیاه برای کشاورزان منطقه کاهش یابد. اگرچه در حال حاضر هم سطح زیر کشت زراعت آبی این گیاه در مقایسه با سطح زیر کشت دیم آن خیلی کم است.