ارزیابی خصوصیات 50 ژنوتیپ بادام حاصل از دورگه گیری بین برخی ژنوتیپ های برتر ایرانی و رقم تونو

به منظور ارزیابی تنوع مرفولوژیکی برخی از ژنوتیپ های بادام حاصل از تلاقی برخی ژنوتیپ های مطلوب داخلی (ژنوتیپ های شماره 121 و 4) و رقم خارجی تونو، 22 صفت رویشی و زایشی از جمله صفات مربوط به مغز، میوه و درخت در 50 ژنوتیپ بادام مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها نشان داد ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه با یکدیگر تفاوت معنی داری داشتند. بیشترین تنوع در صفاتی از جمله طعم مغز، متوسط وزن میوه، اندازه هسته و میزان سختی آندوکارپ (پوسته چوبی) مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه به عامل ها خصوصیاتی از جمله اندازه هسته، میزان چین و چروک روی مغز، طول مغز، میزان سختی پوسته چوبی، نقوش روی پوسته چوبی و ضخامت مغز بیشترین سهم را در تفاوت بین ژنوتیپ ها نشان دادند. نتایج تجزیه کلاستر براساس صفات اندازه-گیری شده ژنوتیپ ها را در فاصله اقلیدوسی 5، به چهار گروه اصلی تقسیم کرد. از عوامل مهم تفکیک کلاستر های اصلی صفاتی از جمله متوسط وزن میوه، میزان سختی پوسته چوبی، میزان نقوش و شکاف روی پوسته چوبی و اندازه هسته بودند. در نهایت پس از ارزیابی صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ های شماره 6، 15، 20، 25 و 46 از نظر صفاتی از جمله متوسط وزن میوه و مغز نسبت به بقیه ژنوتیپ ها برتری نسبی نشان دادند. ژنوتیپ شماره 6 علاوه بر داشتن صفات خوب وزن میوه و مغز، خودسازگار نیز بود.