بررسی سیر تحول و تکامل مفهوم هنر عمومی

در سه دهه اخیر، هنر عمومی و ظهورش در قلمرو همگانی توجه بسیاری از هنرمندان و متخصصان زمینه های مرتبط با این مقوله را، از قبیل طراحان و برنامه ریزان شهری، معماران، جغرافیدانان، جامعه شناسان و سیاستمداران به خود جلب کرده است. یکی از مهمترین سئوالات مطرح در مورد هنر عمومی این است که آیا هر اثر هنری با حضورش در قلمرو همگانی و فضای باز در دسترس عموم به یک اثر هنر عمومی تبدیل می شود یا خیر. از آنجا که اصول هنر عمومی نیز مانند دیگر پدیده ها با گذر زمان دچار تحول شده است، یکی از راه های ایجاد زمینه برای پاسخ به این سئوال، بررسی روند شکل گیری و تکامل این پدیده و پایه های نظری آن است. این مقاله با معرفی سال های آغازین دهه 1990 میلادی به عنوان دوره تحول پارادایم و مبانی نظری هنر عمومی، دوران تکامل هنر عمومی معاصر را به فرآیندی با دو مرحله کلی تقسیم بندی می کند: دوره اول از آغاز دهه 1960 م. تا آغاز دهه 1990 م. که در این دوره هنر عمومی معاصر خاصیتی هنرمند مدار دارد و دوره دوم که از دهه 1990 م. شروع می شود و مبنای نظری آن معرف فرآیند شکل گیری اثر هنر عمومی در بستر های اجتماعی است. با توجه به بررسی های صورت گرفته، در پایان این مقاله تعریفی از هنر عمومی معاصر ارائه شده است.