بررسی تطبیقی نگارگری مکتب دوم تبریز و باغ ایرانی در دوره تیموری و صفوی

پیام:
چکیده:

در اواخر سده نهم در بطن تجریدگرایی نقاشی ایران تمایلی آشکار به بازنمایی جهان محسوس زاده می شود. گرایش به واقع گرایی که ابتدا در نگارگری مکتب هرات و در نگاره های بهزاد پدیدار شد همچون خط پیوسته ای آثار هنرمندان اواخر سده نهم و دهم ه.ق را به هم پیوند می دهد. با انتقال بهزاد به تبریز هنرمندان نگارگری مکتب دوم تبریز به پیروی از سنت بهزاد، بی آنکه با بینش آرمانی هنر نقاشی قطع رابطه کنند، نگاهشان را به طبیعت، انسان و محیط زندگی اش معطوف می دارند. در این مکتب نقاشی با معماری و ادبیات فارسی بهم می پیوندند. نقاش از مضامین متنوع ادبی مایه می گیرد، اشخاص و صحنه های داستان را می نمایاند و در این میان بیشترین استفاده و کاربرد را از طبیعتی به نام باغ می گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیرپذیری نگارگری مکتب دوم تبریز از باغ ایرانی است که مقایسه تطبیقی میان این دو با بررسی منتخبی از نگاره های شاهنامه تهماسبی و خمسه تهماسبی معرفی شده است. بررسی نگاره ها این سوالات را مطرح می کند که چه اندازه باغ های تصویر شده در جهت واقعی بودن و بازنمایی باغ ایرانی تاکید دارند؟ کدام ویژگی های باغ در تصاویر با باغ ایرانی در دوره تیموری و صفوی تطبیق پذیر است؟ روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است.
نتایج حاصل بیانگر آن است که این آثار طرح باغ ایرانی را با تمام عناصر کالبدی طبیعی و انسان ساخت تصویر می کنند؛ حصار، بنای ورودی، کوشک اصلی، عمارت اندرونی، جوی ها، حوض ها، گل ها و گیاهان، کارکردهای باغ و فعالیت آدمیان درون آن با نظمی آشکار اما با بیانی ویژه نگاره های ایرانی در این آثار دیده می شوند. باغ ایرانی در نگاره ها در دو مقیاس معرفی شده است: 1. در مقیاس معماری که ابنیه در آن به صورت مظروف در باغ مستقر می شود؛ 2. در مقیاس طبیعت که باغ تنها بخشی از طبیعت است. در مقیاس معماری باغ در زمینی وسیع و خارج از بافت متراکم شهر ساخته شده است و ترسیم باغ در مقیاس طبیعت نشان می دهد که قسمت هایی از باغ صرفا به منزله تفرجگاه، گردش و شکار در محدوده ای از طبیعت در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر، مقایسه نگاره ها با باغ ایرانی در دوره تیموری و صفویه این نکته را آشکار می کند که غالب ویژگی های باغ در نگاره ها متناسب با ویژگی های باغ ایرانی در دوره تیموری است که همین مطلب تاثیر دوره تیموری بر دوره صفویه را به اثبات می رساند.

زبان:
فارسی
در صفحه:
5
لینک کوتاه:
magiran.com/p1163632 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!