بررسی اثر همخونی بر عملکرد اقتصادی گاو هلشتاین ایران

در این تحقیق برای بررسی اثر همخونی بر صفات مختلف 543 گله از گاوهای هلشتاین ایران شامل سن زایش اول، طول دوران تولیدی، تولید شیر عمر، میانگین درصد چربی، فاصله بین زایش های متوالی، درآمد خالص نسبی عمر (سود عمر) و درآمد خالص نسبی روزانه (سود روزانه عمر) از 27241 رکورد ویرایش شده از 4 فایل جداگانه زایش، شجره، تلقیح و تولید که در مرکز اصلاح نژاد دام کشور طی سال های 1386- 1363 جمع آوری شده بود، استفاده شد. آماده سازی و ویرایش های لازم به وسیله نرم افزار فاکس پرو و اکسل انجام شد. برای محاسبه ضرایب همخونی از نرم افزار شجره پرداز (سرگلزایی، 2000) استفاده شد. میانگین ضرایب همخونی کل جمعیت تحت مطالعه 63/1 درصد برآورد شد. درآمد خالص نسبی هر راس گاو، بر اساس هزینه و درآمدهای سال 1386 گاوداری های شرکت سهامی سفیدرود (گاوداری 1) و کشت و صنعت مغان (گاوداری2) و با استفاده از معادله شادپرور (1378) محاسبه گردید. اثر همخونی بر صفات تحت مطالعه، با استفاده از مدلی با حضور اثر گله و سال زایش اول و بوسیله Proc GLM برنامه آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مدل اثر گله و سال زایش اول برای تمام صفات مورد مطالعه بسیار معنی دار بود (001/0 P<). اثر همخونی بر سن زایش اول، تولید شیر عمر، درآمد خالص نسبی عمر و درآمد خالص نسبی روزانه بسیار معنی دار بود (001/0 P<). این اثر بر روی طول عمر، میانگین درصد چربی و میانگین فاصله بین زایش های متوالی معنی دار نبود. نتیجه این تحقیق نشان داد که میانگین ضریب همخونی در جمعیت هلشتاین ایران، نسبت به مقادیر منتشر شده جوامع دیگر پایین تر است که می تواند به دلیل امتناع پرورش دهندگان از آمیزش های خویشاوندی و نیز به دلیل وجود اطلاعات ناقص یا اشتباه است. همچنین این تحقیق نشان داد که سطح قیمت محصولات و هزینه های پرورش می تواند در سوددهی یک گاو همخون اثر گذارد بطوری که یک گاو همخون بر اساس شرایط یک گله ضرر دهد اما بر اساس شرایط گله دیگر سود آور باشد.