بررسی تغییرات مقادیر سرب قابل استخراج با عصاره گیرهای مختلف در ریزوسفر و توده خاک ذرت و کلزا و مقادیر سرب در این دو گیاه

خصوصیات بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی محیط ریزوسفر از جمله اشکال شیمیایی عناصر در آن با توده خاک متفاوت است. این آزمایش به منظور مقایسه تفاوت اشکال شیمیایی عنصر سرب و فراهمی آن ها در ریزوسفر و توده خاک در حضور دو گیاه ذرت و کلزا در دو زمان 3 و 6 هفته پس از کشت با استفاده از جعبه های کشت جداسازی شده به 3 بخش 1S (منطقه موسوم به ریزوسفر)، 2S (منطقه متاثر از ریزوسفر) و 3S (توده خاک) در شرایط گل خانه ای انجام شد. برای بررسی تغییرات اجزای فلزات و زیست فراهمی آن ها از روش های مختلف عصاره گیری (آب مقطر، 2(3NO) Ca، DTPA و 3HNO) و از روش های تعریف شده استفاده شد. نتایج نشان دادند که اشکال محلول در آب سرب، 3 هفته پس از کشت در خاک تحت کشت ذرت و کلزا بیش تر از شاهد بود. اثرات ریزوسفری تاثیر معنی داری بر مقادیر سرب قابل استخراج با نیترات کلسیم در خاک نداشتند. مقادیر سرب قابل استخراج با DTPA در ریزوسفر ذرت و کلزا 3 هفته پس از کشت بیش تر از توده خاک بود. و در خاک تحت کشت کلزا بر خلاف ذرت در هر دو زمان مقادیر سرب قابل جذب در ریزوسفر بیش تر از منطقه میانی بود. سرب قابل استخراج با اسید نیتریک در ریزوسفر ذرت، 6 هفته پس از کشت بیش تر از 2 منطقه دیگر و در همین زمان در خاک تحت کشت کلزا کم تر از توده خاک بود. میزان جذب سرب در گیاه ذرت به طور معنی داری در ریشه بیش تر از اندام هوایی است. تغییر در اشکال سرب در ریزوسفر می تواند به دلیل تفاوت در خصوصیات خاک و گونه های گیاهی باشد. تحرک سرب در ریزوسفر نشان دهنده افزایش بخش تبادلی فلز به دلیل تفاوت در تحریک حلالیت این عنصر در ریزوسفر در مقایسه با توده خاک بوده است.