شناسایی پهنه های سه گانه بهره برداری از آب های زیرزمینی با استفاده از GIS

وقوع خشکسالی در طی سالهای اخیر و نیز برداشتهای بی رویه از آبهای زیرزمینی، کاهش شدید سطح آب سفره های زیرزمینی را به همراه داشته است. این موضوع در مناطق نیمه بیابانی که زندگی گیاهی و جانوری وابستگی شدیدی به برداشت از آبهای زیرزمینی دارد به خوبی احساس می شود. دشت نمدان در شمال استان فارس یکی از دشت های حاصلخیز استان محسوب می شود که در طی سالهای اخیر در اثر کمبود نزولات جوی و نیز برداشتهای بی رویه از سفره های آب زیرزمینی به وسیله چاه های کشاورزی، با کاهش شدید سطح آب زیرزمینی روبرو بوده است. این کاهش سطح، در تمام محدوده مورد مطالعه از شدت و ضعف متفاوتی برخوردار است. بنابراین شناسایی محدوده های با کاهش شدید سطح آب به منظور اعمال سیاست های مناسب جهت تقویت سفره های آب زیرزمینی از بدیهی ترین اولویت های پژوهشی این محدوده بحساب می آید. در پژوهش حاضر سعی بر آن شده است تا با پایش سالیانه و میانیابی داده های مربوط به تغییرات سطح آب چاه های مشاهدهای دشت نمدان از سال1376 تا 1388، به وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی، محدوده های مجاز، مشروط و ممنوع برداشت آب زیرزمینی تعیین شود. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر ارتباط مستقیم بین موقعیت قرارگیری چاه های عمیق موجود در دشت نمدان و محدوده های ممنوع و مشروط برداشت آب زیرزمینی است. به گونه ای که از 1311حلقه چاه عمیق موجود، 1131 حلقه چاه (برابر87 درصد) در محدوده های ممنوع و مشروط به لحاظ برداشت واقع شده اند که این امر توجه جدی مسئولین را به کنترل بیشتر در این محدوده ها ملزم می دارد.