بررسی الگوی رسوب گذاری مخزن سد شهید رجایی با استفاده از مدل عددیGSTARS3.0

یکی از اثرات مهم پس از ساخت سدها، مسئله رسوب گذاری در مخازن می باشد. این پدیده بهره برداری بهینه از حجم ذخیره شده در مخزن سد را با مشکلاتی مواجه می سازد. علاوه بر این، رسوب گذاری بر تولید انرژی، کشتیرانی، عملکرد توربین ها، تولید و تامین آب و ایمنی سدها تاثیرگذار است. در تحقیق حاضر، به منظور پیش بینی روند رسوب گذاری مخزن سد شهید رجایی، از مدل GSTARS3.0 به دلیل داشتن خاصیت نیمه دوبعدی و شبه پایدار، قابلیت شبیه سازی انتقال رسوب درحالت عدم تعادل و به کارگیری دامنه وسیعی از معادلات انتقال رسوب، استفاده شد. بعد از واسنجی مدل به کمک داده های هیدروگرافی مخزن سد شهید رجایی برای یک دور ه ده ساله، مقدار و نحوه رسوب گذاری درمقطع طولی و مقاطع عرضی مخزن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از واسنجی مدل نشان داد، با انتخاب تابع یانگ 1979 به عنوان رابطه حمل رسوب، تعداد سه لوله جریان و ضریب زبری 04/0، نتایج مدل تطابق بهتری با نتایج واقعی دارد. همچنین نتایج شبیه سازی مدل نشان می دهد که پس از طی 50 سال از زمان بهره برداری سد، حجم رسوبات انباشته شده در مخزن به حدود 21 میلیون متر مکعب می رسد که تقریبا 22% از حجم مفید مخزن را پر خواهد نمود.