زیست شناسی فرم بی بال شته ی گندم -گل سرخ (Metopolophium dirhodum (Hem.: Aphididae روی گندم در شرایط آزمایشگاه

در این تحقیق، زیست شناسی فرم بی بال شته ی گندم -گل سرخ Metopolophium dirhodum که یکی از فراوان ترین گونه های شته ها در مزارع گندم می باشد، در شرایط آزمایشگاه با دمای 1 ± 20 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 60-50 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پوره های سن یک شته با استفاده از قفس های برگی روی برگ های گندم رقم مهدو ی پرورش داده شدند. ویژگی های زیستی شته با آماربرداری روزانه به دست آمد و برای محاسبه ی پارامترهای جدول زندگی از روش (Carey (1993 استفاده شد. میانگین طول دوره پورگی فرم بی بال شته روی گندم رقم مهدوی 370 ± 89/11 11 روز به دست آمد. حشرات کامل شته طول عمر زیادی داشتند (28/2 ± 33 روز) و در اکثر مدت عمر خود (37/1 ± 65/17 روز) تولید مثل کردند. منحنی بقای شته گندم -گل سرخ از نوع اول بود. این شته در مرحله ی زیستی پوره تلفاتی نداشت و حتی تا 27 روز تلفاتی در جمعیت شته مشاهده نشد که مشابه نحوه رشد ونمو حشرات گیاه خوار روی میزبان های گیاهی حساس می باشد. نتایج بررسی آماره های رشد جمعیت پایدار شته نشان داد که از هر ماده مورد آزمایش، 84/33 ماده در نسل بعد حاصل شده است. نرخ ذاتی افزایش جمعیت شته 194/0 نتاج ماده به ازای هر ماده از جمعیت در روز محاسبه گردید. با توجه به مقدار عددی نرخ متناهی افزایش جمعیت، جمعیت شته هر روز نسبت به روز قبل 4/21 درصد افزایش یافت. همچنین برآورد مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (57/3روز) نیز پتانسیل قابل ملاحظه رشد جمعیت شته ی گندم -گل سرخ را روی گندم رقم مهدوی نشان داد.