تعیین کارایی فنی همراه با ریسک تولید برنج: مطالعه موردی؛ شهرستان مرودشت استان فارس

برنج یکی از محصولات مهم زراعی شهرستان مرودشت استان فارس به شمار می آید. سهم این شهرستان از کل تولید برنج استان، حدود 60 درصد است. از آنجا که افزایش بازده عوامل تولید از طریق بهبود کارایی، یکی از مهمترین مباحث مطرح در اقتصاد کشاورزی هر کشور میباشد، هدف از انجام این پژوهش مقایسه کارایی فنی کشاورزان و تعیین عوامل تاثیرگذار بر عدم کارایی آنان با در نظر گرفتن ریسک تولید میباشد. برای این منظور، با استفاده از روش دو، از میان روستاهای برنجکار بخش کامفیروز شهرستان مرودشت، 16 روستا انتخاب و از طریق، مورد نیاز از 144 بهره بردار در سال زراعی 89 1388 جمع آوری شده است.
برای رسیدن به اهداف طرح با استفاده از تا بع متعالی لگاریتمی1 (ترانسلوگ)، به برآورد همزمان تابع تولید مرزی تصادفی و عدم کارایی فنی پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که متوسط کارایی فنی بهره برداران این محصول 83 درصد میباشد. اختلاف کارایی فنی بهترین زارع و سایر کشاورزان نشان می دهد که پتانسیل افزایش تولید در حدود 16 درصد، امکان پذیر میباشد. از عوامل تاثیرگذار بر عدم کارایی سن، سطح تحصیلات، تجربه ی کشاورز، اندازه قطعات، مالکیت زمین و عضویت در تعاونی تولید میباشد. همچنین نتایج تخمین ریسک تولید نهایی نهاده ها، نشان داد فقط کودهای شیمیایی مصرفی دارای تاثیر معنی داری بر تغییرات تولید هستند. کود نیترات نهادهای ریسک فزاینده است در حالی که کود فسفات نهادهای ریسک کاهنده است.