شبیه سازی تاثیر مدیریت کاربری اراضی بر فرسایش خاک حوزه آبخیز دریاچه ارومیه

پوشش گیاهی نقش مهمی در حفاظت از خاک و مهار فرسایش دارد. با توجه به اهمیت مدیریت آبخیز و نقش کاربری در حفظ پوشش، این پژوهش با استفاده از مدل EPM و به کمک فن آوری های سنجش از دور و سامانه های اطلاعات جغرافیایی به منظور تعیین اثر مدیریت کاربری اراضی بر میزان فرسایش حوزه آبخیز دریاچه ارومیه انجام شد. با استفاده از تصاویر ماهواره ای ETM+ سال 2002، عملیات صحرایی و نقشه های موجود، لایه های مورد نیاز مدل تهیه و میزان فرسایش خاک در شرایط فعلی برآورد شد. با اعمال سناریوهای مدیریتی خوب و بد کاربری منطقه از طریق ایجاد تغییرات فرضی در کاربری (کاهش و افزایش امتیاز پوشش گیاهی در گام های پنج تا 50 درصد)، مجددا میزان فرسایش خاک برآورد و اثر تغییرات محاسبه شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان فرسایش ویژه به ترتیب مربوط به زیرحوضه های 3015 و 3054 با مقادیر 768 و 749 مترمکعب در کیلومتر مربع در سال است که از نظر انجام اقدامات حفاظتی در اولویت هستند. کمترین مقادیر در زیرحوضه های 3072 و 3056 با شدت 15و 287 مترمکعب در کیلومتر مربع در سال بوده که این مقدار برای کل حوضه 454 مترمکعب در کیلومتر مربع در سال است. روند تغییر شدت فرسایش در اثر تغییر کاربری به صورت خطی و مثبت بوده، با افزایش و کاهش به ازای 50 درصد به میانگین امتیاز لایه کاربری، به ترتیب 7/83 و 6/64- درصد در فرسایش خاک تغییر ایجاد می کند.