ارزیابی صفات مورفو فیزیولوژیک برخی از جمعیت های گونه Triticum urartu ایران در شرایط عادی و تنش کم آبی

به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی بر برخی صفات زراعی و مورفولوژیک 8 جمعیت Triticum urartu،از نواحی جغرافیایی مختلف ایران جمع آوری و آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بیانگر وجود تفاوت معنی دار بین جمعیت ها در تمام صفات مورد بررسی به جز تعداد کل پنجه در بوته، وزن کل سنبله ها، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و دوره پر شدن دانه بود؛ اکثر صفات مانند سطح برگ، بیوماس، شاخص برداشت و عملکرد دانه در بوته تحت شرایط تنش و بدون تنش ضریب تغییرات ژنتیکی بالایی داشتند. جمعیت های جمع آوری شده از مناطق مریوان و سنقر به عنوان جمعیت های متحمل تر به تنش کم آبی شناسایی شدند، زیرا این جمعیت ها از نظر عملکرد دانه در بوته و اجزای عملکرد و برخی از صفات دیگر به طور معنی دار تحت تاثیر تنش کم آبی قرار نگرفتند. تجزیه خوشه ایجمعیت های مورد مطالعه را به دو گروه کلی تفکیک کرد که جمعیت های متحمل به تنش کم آبی در یک گروه قرار گرفتند. به طور کلی نتایج حاصل نشان داد که جمعیت های اینکورن وحشی (Triticum urartu) بومی ایران به ویژه جمعیت های مربوط به نواحی کرمانشاه و کردستان از نظر بسیاری از صفات مورفوفیزیوژیک و زراعی دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی هستند.