بیان پروتئینهای مرتبط با اپوپتوزیس (Fas، Bcl2) در لیکن پلان دهانی

لیکن پلان دهانی یک اختلال شایع ایمونولوژیک وابسته به لنفوسیت ها است که در آن کراتینوسیتهای لایه بازال، هدف لنفوسیتهای T قرار می گیرند و بدنبال پدیده «اپوپتوزیس» دچار دژنرسانس هیدروپیک می گردند. تاکنون چندین پروتئین در آغاز و پیشرفت اپوپتوزیس معرفی شده اند. هدف از این مطالعه، ارزیابی بیان ایمونوهیستوشیمی دو پروتئین مهم پرواپوپتوتیک (Fas) و آنتی اپوپتوتیک (Bcl2) در نمونه های لیکن پلان دهانی و ارزیابی نقش آنها در روند این بیماری می باشد.
در این مطالعه مقطعی، رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی با آنتی بادی های ضد Bcl2 و Fas برای برش های بافتی بلوک های پارافینه 12 نمونه لیکن پلان دهانی (9عدد مخاط باکال و 3 عدد مخاط لثه) و 12 نمونه مخاط غیر بیمار (8 عدد فیبروم تحریکی از مخاط باکال و 4 عدد مخاط نرمال لثه)، که تمامی آنها از آرشیو بخش پاتولوژی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی استخراج شده بود، انجام شد. رنگ پذیری سلول ها در دو منطقه اپیتلیوم و بافت همبند زیر اپیتلیوم در هر نمونه مورد بررسی قرار گرفت. شدت رنگ پذیری سلول ها به صورت رنگ پذیری ضعیف (+)، متوسط (++) و شدید (+++) طبقه بندی شد. نتایج بدست آمده مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت.
بیان ایمونوهیستوشیمیاییFas در اپیتلیوم بین دو گروه بیمار و غیر بیمار اختلاف معنی داری نشان نداد (هر دو 50% ضعیف و بقیه متوسط و شدید) و در ناحیه زیر اپیتلیوم نیز اختلاف معنی داری مشاهده نشد (3/83% ضعیف و متوسط و بقیه شدید در مقابل 9/90% ضعیف و متوسط و بقیه شدید). همچنین بیان Bcl2 در اپیتلیوم بین دو گروه بیمار و غیر بیمار اختلاف معنی داری نشان نداد (100% ضعیف در مقابل 7/66% ضعیف و بقیه متوسط و شدید) ولی بیان Bcl2در زیر اپیتلیوم دارای اختلاف معنی داری بین دو گروه بود (7/91% متوسط در نمونه های بیمار در مقابل 7/66% ضعیف در نمونه های غیر بیمار؛ 01/0p=).
براساس نتایج این مطالعه احتمالا پروتئین های Fas وBcl2 نقش قابل توجهی در فرآیند اپوپتوزیس، که در اتیولوژی لیکن پلان دهانی پیشنهاد شده ندارند و ارزیابی سایر پروتئین های حاضر در این فرآیند توصیه می شود.