معنویت در مراقبت سرطان: یک مطالعه کیفی

معنویت جنبه مهمی از مراقبت های بهداشتی است که در طول دهه های گذشته در پرستاری مطرح شده است، به نحوی که امروزه مراقبت معنوی به عنوان جزء جدایی ناپذیر از پرستاری کل نگر پیشنهاد می شود. این مطالعه با هدف تبیین ادراک بیماران و پرستاران آنها از مفهوم معنویت در مراقبت سرطان انجام شد.

در مطالعه ی حاضر با رویکرد تحلیل محتوای کیفی به روش مرسوم، در بخش های انکولوژی بیمارستانهای تبریز، داده ها از طریق مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته با 17 مشارکت کننده (10 بیمار و 7 پرستار)، به روش نمونه گیری هدفمند، جمع آوری و به طور همزمان تحلیل شد. استحکام داده ها توسط مشارکت کنندگان و کنترل خارجی تایید شد.

مطالعه، به ظهور درونمایه ی اصلی به نام تعاملات معنویت افزا و سه درونمایه فرعی شامل «تعالی معنوی در مراقبت سرطان»، «موانع مراقبت معنوی» و «راهبردهای مبتنی بر مذهب» انجامید. بیماران، سرطان را فرصتی برای اصلاح اعتقادات، نزدیکی به خداوند و آگاهی از مرگ به عنوان تولدی دیگر می دانستند. اگرچه پرستاران مهارت کمی در ارزیابی و پاسخ به نیازهای معنوی بیماران داشتند و از حمایت سازمان و روحانیون در رویارویی با تنش معنوی بیماران برخوردار نبودند، ولی آنها با همدلی، مهربانی و گشاده رویی برای بیماران، منبع انرژی، شادی، امید و قدرت بودند. بیماران و پرستاران از راهبردهایی مبتنی بر اعتقادات دینی، برای تقویت بعد معنوی استفاده می کردند.

مراقبت معنوی مستلزم به کارگیری رویکردی بیمارمحور در ارتباط است. ارتباطی که در آن به اعتقادات معنوی و مذهبی بیماران به عنوان یک منبع ارزشمند سازگاری معنوی توجه و حس همدلی، اعتماد و شوروشعف به آنها منتقل می شود. برای کاستن از موانع، موضوعات مرتبط با مراقبت معنوی باید در کوریکولوم پرستاری و برنامه های آموزش ضمن خدمت ادغام گردد و محیط مراقبتی برای انجام اعمال مذهبی تغییر یافته و از مشاورین معنوی و روحانیون برای کمک به بیماران و پرستاران در مقابله با تنش معنوی استفاده شود.