بررسی روایی و پایایی ابزار سنجش متغیرهای تداوم رفتارهای پیشگیری کننده از عفونت ناشی از ویروس هپاتیت ب در کارکنان خدمات بهداشتی درمانی

لزوم اندازه گیری تداوم رفتارهای پیشگیری کننده، مورد تاکید پژوهشگران عرصه سلامت قرار دارد. حصول چنین هدفی مستلزم به کارگیری ابزاری برخوردار از روایی و پایایی مناسب در متون علمی است. این مطالعه توصیفی- مقطعی درسال 1392 با روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای برروی 135 نفر از کارکنان مرکز بهداشت شرق تهران انجام شد. از طریق بررسی روایی صوری کیفی و کمی، محاسبه نسبت و شاخص روایی محتوای ابزار، با قضاوت کیفی یک پانل 14 نفره از خبرگان و روایی سازه با فاکتور آنالیز اکتشافی تاییدی و پایایی با تعیین توافق درونی (ضریب آلفای کرونباخ) و روش های بازآزمایی، تخمین و مورد تایید قرار گرفت. از کل 50 گویه اولیه، 3 گویه اصلاح و 5 گویه حذف و پس از محاسبه شاخص امتیاز تاثیر آیتم (با مقادیر بالاتر از 5/1) با CVI بیش تر از 70/0 و CVR بالاتر از80/0، نهایتا به تعداد 45 مورد کاهش یافتند. تحلیل عامل اکتشافی با چرخش واریماکس، 3 عامل را با مقدار ایگن بیش تراز یک ایجاد کرد که قادر به پیش بینی 52/74 درصد از تغییرات کل ابزار بود. تحلیل عاملی تاییدی برازش قابل قبولی را برای مدل 3 عاملی با 3 دامنه نشان داد. زیرشاخه ها همگنی خوبی را نشان دادند به طوری که میانگین همبستگی بین سوالی بیش تر از 35/0 بود (001/0p<). پایایی کل ابزار با محاسبه آلفای کرونباخ برابر 83/0 تایید شد و نتایج آزمون بازآزمون نشان دهنده ثبات پرسش نامه و گویه های آن بود. نتایج این مطالعه، شواهد مناسبی در خصوص استحکام ساختار عاملی و پایایی ابزار را فراهم نمود و می تواند در توسعه ابزار برای مقاصد تحقیقاتی، آموزشی و عملی در کارکنان سلامت، مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد. کیفیت روان سنجی، ابزار نیز راضی کننده بود. البته محدودیت های روش شناسی باید در توسعه بیش تر پرسش نامه مدنظر قرارگیرد.