تحلیل حساسیت مدل SWAT در حوزه آبخیز قره سو اردبیل

در مدل های هیدرولوژیک با انجام آنالیز حساسیت برای شناسایی پارامترهای مهم، می توان تعداد آن ها را برای فرایند واسنجی مدل کاهش داده و واسنجی مدل را سریع تر انجام داد. این پژوهش، کاربرد یک روش مفید برای تحلیل حساسیت پارامترهای مدل SWAT را شرح می دهد که با استفاده از آن، پارامترهایی که بیشترین تاثیر را در نتایج مدل دارند، مشخص شده و برای این پارامترها نسبت حساسیت و همچنین، نمودار ارتباط تغییرات پارامتر با نتایج شبیه سازی ارائه می شود. منطقه مورد پژوهش، حوزه آبخیز رودخانه قره سو واقع در استان اردبیل با مساحتی بالغ بر 4861 کیلومتر مربع میباشد. از مدل SWAT برای شبیه سازی رواناب ماهانه در منطقه مورد پژوهش استفاده شد. واسنجی به صورت دستی و بر اساس آمار سال های 1889 تا 1880 و اعتبارسنجی نیز بر اساس آمار سال های 1883 و 1828 انجام شد. چهار بخش مهم بیلان آب شامل رواناب سطحی، جریان جانبی، آب زیرزمینی و تبخیر و تعرق به عنوان تابع هدف انتخاب و حساسیت هر پارامتر بر روی آن ها بررسی شد. نتایج نشان داد که پارامترهای شماره منحنی (SCS (CN، ظرفیت آب قابل دسترس خاک (SOL_AWC)، چگالی توده خاک (SOL_BD)، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (SOL_K)، حداکثر نگه داشت تاج پوشش (CANMX)، ضریب تبخیر از لایه های خاک (ESCO) و حداقل نرخ ذوب برف در طول سال (SMFMN) در بخش های مختلف بیلان آب بیشترین تاثیر را داشتند.