بررسی رابطه بین استرین گرمایی و بهره وری نیروی انسانی در یک صنعت مونتاژ خودرو

افراد در بسیاری از مشاغل در معرض استرس های حرارتی قرار دارند. مواجهه با گرما و ایجاد تنش گرمایی در فرد، علاوه بر تاثیر منفی بر روی سلامتی فرد، بهره وری و راندمان او را تحت تاثیر قرار می دهد و به همین دلیل سبب کاهش کمیت و کیفیت تولید در سازمان می گردد. لذا هدف این مطالعه بررسی رابطه بین استرین گرمایی و بهره وری نیروی انسانی در صنعت مونتاژ خودرو بود.

این مطالعه مقطعی در دو فصل تابستان و زمستان 1390 بر روی 181 نفر از کارگران صنعت مونتاژ خودرو انجام گرفت. جهت بررسی استرین گرمایی از دو شاخص دمای تر گویسان و نمره استرین گرمایی استفاده شد. همچنین جهت بررسی وضعیت بهره وری نیروی انسانی از مقیاس 26 سوالی بهره وری نیروی انسانی هرسی و گلداسمیت استفاده گردید. جهت بررسی ارتباط شاخص های دمای تر گویسان و نمره استرین گرمایی با بهره وری و ریزمقیاس های تشکیل دهنده آن از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید.

بیشترین و کمترین مقدار شاخص های دمای تر گویسان و شاخص نمره استرین گرمایی در فصل تابستان، به ترتیب برای واحد مخصوص و سوله انبار به دست آمد. در فصل زمستان بیشترین مقدار این شاخص ها برای واحد تولید به دست آمد و کمترین مقدار این شاخص ها در فصل زمستان، به ترتیب برای واحدهای بازرگانی و مخصوص به دست آمد. بیشترین مقدار بهره وری هم برای واحد بازرگانی (25/81) و کمترین مقدار آن برای واحد انبار (16/52) به دست آمد. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که شاخص دمای تر گویسان با بهره وری نیروی انسانی رابطه معناداری ندارد (134/0=P). اما شاخص نمره استرین گرمایی با بهره وری نیروی انسانی رابطه ی معکوس و معناداری دارد (015/0=P) و با افزایش نمره شاخص تنش گرمایی مقدار بهره وری کاهش پیدا می کند و همچنین با کاهش نمره شاخص تنش گرمایی، مقدار بهره وری افزایش می یابد.

تنش گرمایی تاثیر منفی بر روی بهره وری نیروی انسانی دارد و با افزایش ریسک مواجهه با استرس های گرمایی، میزان بهره وری افراد کاهش پیدا می کند. همچنین شاخص نمره استرین گرمایی ابزار مناسبی جهت تشخیص تاثیر منفی استرین گرمایی بر روی بهره وری نیروی انسانی می باشد در حالی که شاخص دمای تر گویسان این تاثیر منفی را گزارش نکرد.