واسنجی مدل IMDPA با توجه به معیارهای زمین به منظور ارائه یک مدل منطقه ای برآورد شدت بیابان زایی (مطالعه موردی: ابوزیدآباد کاشان)

بیابان زایی پدیده خاص مناطق خشک، نیمه خشک، و خشک نیمه مرطوب است. میزاناین پدیده در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، بسیار زیاد است. هدف اصلی این مطالعه واسنجی مدل IMDPA با تاکید بر معیارهای زمین در منطقه ابوزیدآباد کاشان است. مدل IMDPA را محققان ایرانی برای ارزیابی شدت بیابان زایی در ایران معرفی کردند و، پیش از کاربرد، شاخص ها و معیارهای به کاررفته در مدل بازنگری شد. با توجه به شرایط منطقه ابوزیدآباد کاشان، سه معیار معیارهای کلیدی بیابان زایی در نظر گرفته شد: زمین شناسی، خاک، و فرسایش بادی. سپس، این معیارها بر اساس شاخص های انتخاب شده ارزیابی شد. از میانگین شاخص ها در هر معیار نقشه کیفی معیار مورد نظر به دست آمد و، در پایان، نقشه حساسیت بیابان زایی منطقه به دست آمد. با توجه به معیارهای بررسی شده، معیار زمین شناسی - ژئومورفولوژی بیشترین تاثیر را در بیابان زایی منطقه ابوزیدآباد کاشان دارد. از مساحت 16161 هکتار محدوده مطالعاتی، 4792 هکتار در کلاس متوسط و 11369 هکتار در کلاس بیابان زایی شدید قرار دارد. در بین شاخص های مورد ارزیابی شاخص شیب با ارزش عددی 9/3 و حساسیت سنگ به فرسایش و شدت فرسایش بادی با ارزش عددی 5/3 و 4/3 از جمله موثرترین شاخص ها در افزایش شدت بیابان زایی در منطقه مطالعاتی بود. بر اساس نقشه وضعیت بیابان زایی منطقه، حدود 3/70 درصد از مساحت منطقه دارای شدت بیابان زایی شدید است و 7/29 درصد از مساحت منطقه دارای شدت بیابان زایی متوسط.