بررسی نقش عوامل اخلاقی و سیاسی در شاد زیستن با تاکید بر شعر کهن فارسی

شادی یکی از احساس های مثبت انسان است که رواج آن در هر دوره موجب رضایت خاطر همگان و همبستگی بیشتر اجتماعی در بین مردم می شود؛ به همین دلیل پژوهشگران در دوره های مختلف به بررسی عوامل موثر در ایجاد این احساس مثبت در انسان پرداخته اند؛ عواملی مانند مسائل اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی. شاعران، از جمله گروه هایی هستند که درباره نقش این عوامل در ایجاد این احساس، سخنان ارزنده ای گفته اند که بررسی اندیشه های آنها حتی برای انسان غم زده و هویت باخته امروز می تواند موثر باشد. هدف از نگارش این مقاله نیز بررسی نقش اصول اخلاقی و سیاسی در شاد کردن افراد با تکیه بر شعر کلاسیک فارسی است.
عمل به قناعت، صبر، توکل، رضا، راستی، ساده دلی، خوی نیک، ازخودگذشتی بخشندگی و اجتناب از حرص، بددلی، حسادت، عیب جویی و بددلی از جمله امور اخلاقی هستند که می تواند انسان را به شادی برساند. عدالت محوری، دین داری، رفع نیاز فقیران و نوازش ضعیفان، بخشش مالیات ها، جلوگیری از ظلم ظالمان، قهر و لطف حاکمان، ایجاد امنیت، تدبیر، توجه به دادخواهان و حلم، از جمله عوامل سیاسی هستند که شاهان و حاکمان نیز می توانند با اقدام به آنها مردم را شاد کنند.
از نظر شاعران مورد بررسی، انجام فضایل اخلاقی موجب احساس آرامش در انسان می شود و در نتیجه انسان به شادی و خوشدلی می رسد اما با توجه به این که رذایل اخلاقی همواره سبب اضطراب و پریشانی می شوند، نتیجه ای جز غم و اندوه در بر ندارند. همچنین آنها با توجه به بافت سیاسی و اجتماعی جامعه دوران خود معتقد هستند که هر گونه کار یا گفتار از سوی حاکمان و عاملان، می تواند مردم را شاد یا غمگین کند.