واکاوی شیوه نقش اندازی در داراییبافی

در بسیاری از دستبافته های ایرانی، تنوع رنگ نخهای پود و نیز چگونگی و ترتیب عبور دادن این نخها از میان نخهای تار، تعیینکننده رنگ و نقش پارچه میباشد؛ بر همین اساس دستگاه های نساجی ساده (ساده باف) به منظور تهیه پارچه هایی با نقوش هندسی (چهارخانه) و دستگاه های پیچیده برای نقش اندازی های گردان به کار میرود که در دستگاه اخیر تمهیداتی خاص برای تقسیم و عبور نخهای پود از میانه نخهای تار در نظر گرفته شده است. اما حتی دستگاه های نساجی پیچیده نیز برای نقشاندازی، دارای محدودیتهایی میباشند که مهمترین آن الزام بر تکرار یک یا چند نقش در کل دستبافته است. در این میان پارچه های موسوم به دارایی از این نقیصه مستثنی می باشند و به نظر میرسد شیوه های نقشاندازی در این دستبافته محدودیتهای دیگر روش ها را نداشته باشد؛ که مهمترین علت این امر، کارکرد ویژه نخ های تار در نقشاندازی دارایی میباشد.
در این مقاله ضمن معرفی اجمالی شیوه های نقش اندازی در دستگاه های نساجی ساده و پیچیده، به بررسی شیوه های شکلگیری نقوش در پارچه های دارایی پرداخته ایم.