روش های کمی و کیفی برآورد فرسایش و رسوب با استفاده از مدل های MPSIAC و EPM در حوضه آبخیز ورده (شمال باختری کرج)

حوضه آبخیز ورده در شمال باختر شهر کرج و در پهنه ساختاری البرز مرکزی قرار دارد و آب و هوایی نیمه مرطوب و مساحتی برابر با 97/68 کیلومتر مربع دارد. سازندهای مختلفی در این حوضه وجود دارند. که بیشتر از سنگ های شیلی، توف شیلی، توف ماسه ای و سنگ آهک ساخته شده اند. سازند کهر به سن پرکامبرین، کهن ترین و رسوبات آبرفتی کواترنر جوان ترین نهشته های حوضه مورد مطالعه هستند. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت سازند ها به فرسایش با روش های کیفی، تعیین ویژگی های فیزیوگرافی و زمین ریخت شناسی و روش های کمی، با مدل های تجربی و میزان رسوب دهی است. برای انجام این پژوهش مطالعات کتابخانه ای، صحرایی و تفسیر عکس های هوایی انجام شده است. با استفاده از اطلاعات به دست آمده از ویژگی های هندسی، زیرحوضه V1 کمینه شیب و ارتفاع و زیرحوضه V7-2 بیشینه شیب و ارتفاع را دارند. حوضه آبخیز ورده از واحد های کوهستان (m، (Mواحد تپه ماهور (h) و نهشته های آبرفتی (Qal، Qt) تشکیل شده است. رخساره (Mio) بیشترین مساحت حوضه را تشکیل می دهد. در روش MPSIAC تاثیر و نقش 9 عامل و در روش EPM 4 عامل مهم و موثر در فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضه، ارزیابی و بسته به شدت و ضعف هر عامل، امتیاز یا عددی برای آن در نظر گرفته شد. از مجموع امتیازها یا عددهای به دست آمده برای عوامل مختلف، میزان رسوب دهی حوضه از رابطه QS=0/253e0/036R محاسبه و در پایان، نقشه هر یک از عوامل 9 گانه در محیط GIS تهیه شد. با توجه به نتایج حاصل از زیرحوضه ها با میزان رسوب دهی بالا در مدل EPMو MPSIAC، زیرحوضه های V2 و V3 در اولویت اول برای برنامه های حفاظت خاک قرار می گیرند.