بررسی زایش لیستونیت های طلادار با استفاده از مطالعات کانی شناسی، ژئوشیمی، کانی سنگین، میانبارهای سیال و ایزوتوپ های پایدار (اکسیژن، کربن و گوگرد) در پهنه افیولیت- ملانژ خاور کشور (منطقه هنگران- جنوب بیرجند)

پیام:
چکیده:
لیستونیت (Listvenite) یک سنگ اولترامافیک کربناتی شده (Ophiocarbonate) است که به دلیل داشتن فلزات گرانبها و پایه به ویژه طلا، نقره، مس، آرسنیک و جیوه از دید اکتشاف و بهره برداری مهم به شمار می آید. این سنگ ها که در پهنه های افیولیت- ملانژ و در کنار گسل های اصلی و پهنه های برشی بیشترین رخنمون را دارند، در نتیجه دگرسانی آب دار و کربناتی سنگ های اولترامافیک تشکیل شده اند. در خاور اران گستردگی رخنمون های لیستونیتی قابل توجه است. از دید سنگ نگاری، لیستونیت های هنگران به سه نوع اصلی تقسیم می شوند: 1- لیستونیت های کربناتی (نوع I) 2- لیستونیت های سیلیسی (نوع II) و 3- لیستونیت های سیلیسی سولفیددار با بافت برشی (نوع III). مقدار طلا در این سنگ ها عموما پایین است و بالاترین مقدار آن در لیستونیت های نوع III، ppb 290 اندازه گیری شده است. در مطالعه نمونه های کانی سنگین در رسوبات آبراهه ای لیستونیت های منطقه، ذرات طلا، پیریت، کالکوپیریت، سینابر و مس طبیعی تشخیص داده شد. ذرات طلا بیشتر همراه با پیرت هستند و بیشترین اندازه آن به 80 میکرون می رسد. داده های تجزیه نقطه ای نشان می دهد که بیشتر سولفیدها از پیریت، مارکاسیت، براوویت (Brovoite) و به مقدار کمتر کالکوپیریت تشکیل و بیشتر پیریت ها به مارکاسیت تبدیل شده اند. همچنین بیشتر کانی های کربناتی موجود در این لیستونیت ها، دولومیت و منیزیت است. وجود کانی شاخص براوویت با منطقه بندی آشکار و مرتبط با تغییرات مقادیر نیکل، نشانگر تغییرات متناوب فیزیکوشیمیایی در سیال گرمابی است. مطالعه کانه نگاری و توالی همبود کانی ها نشان از تشکیل دولومیت و منیزیت در مرحله پیش از کانی سازی و در ادامه آن سولفیدها (بیشتر پیریت) دارد. مطالعه ازوتوپ های پایدار کربن و اکسیژن در 3 نمونه دولومیت (= 9.353- 9.982 ‰، D13CPDB =1.57-1.67 ‰ D18OSMOW) نشان می دهد که منشا ایزوتوپ های اکسیژن و کربن می تواند از آب های اقیانوسی باشد که در اثر حرکت و چرخش این آب ها در سنگ های اولترامافیک مجموعه های افیولیتی و به دنبال آن، رخداد دگرسانی در آنها، دولومیت تشکیل شده است. با توجه به گسترهD34SCDT در زوج کانی پیریت- مارکاسیت در لیستونیت های سیلیسی هنگران (9/7- 7/5 ‰)، چنین به نظر می رسد که سولفور کانی های سولفیدی اشاره شده از سنگ های گرانیتی جنوب منطقه منشا گرفته است. با در نظرگرفتن حضور گسترده سنگ های اولترامافیکی سرپانتینی شده و همچنین رخنمون های گرانیت در منطقه مورد مطالعه، می توان منشا طلا، نقره و عناصر پایه از جمله مس، سرب، روی، جیوه، آرسنیک، آنتیموان را مرتبط با گرانیت های منطقه و منشا کروم، نیکل، تیتان و آهن را مرتبط با اولترامافیک ها دانست. نتایج حاصل از مطالعه میانبارهای سیال روی رگه های کوارتز کانه زایی شده در لیستونیت های هنگران نشان می دهد که سیال گرمابی موثر بر سنگ میزبان شوری پایینی دارد و بیشترین دمای سیال 280 درجه سانتی گراد اندازه گیری شده است.
زبان:
فارسی
در صفحه:
131
لینک کوتاه:
magiran.com/p1253873 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!