ریخت شناسی «هفت خوان اسفندیار از شاهنامه فردوسی» براساس نظریه ولادیمیر پراپ

ریخت شناسی قصه های عامیانه در سال 1928م. توسط فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد، اساس کار وی بر پایه اعمال شخصیت های قصه نهاده شده است و در سال های اخیر، یکی از شیوه های رایج در تحلیل ساختاری قصه ها بوده است. در این مقاله، هفت خوان اسفندیار که از جمله قصه های پرماجرای شاهنامه فردوسی است و موضوع آن یاری رساندن اسفندیار به خواهرانش از بند خاقان چین است، مورد بررسی قرار گرفته است؛ برای این منظور ابتدا مقدمه ای درباره تعریف و تبیین ریخت شناسی، پیشینه تحقیق و معرفی هفت خوان اسفندیار مطرح شده؛ سپس قصه بر اساس الگوی پراپ مانند: وضعیت آغازین، غیبت، کسب خبر و... مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت فرم داستانی شامل: پی رنگ، زاویه دید، زمان و مکان و... بررسی شده است. این پژوهش بیان گر این است که هفت خوان اسفندیار تا حدود زیادی ویژگی قصه های عامیانه را دارا است و به الگوی ساختاری موافق با الگوی پراپ دست یافته شده است.