تاثیر برنامه آموزشی بر اساس الگوی سازگاری روی بر سازگاری روانی بیماران مبتلا به نارسایی قلب

نارسایی قلب، بیماری مزمنی است که بر ابعاد جسمانی و روانی زندگی فرد تاثیر می گذارد. رسیدن به تعادل روانی در این بیماران نیازمند آموزش و پیگیری است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی سازگاری روی بر سازگاری روانی بیماران نارسایی قلب می باشد.

این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی بر روی شصت بیمار مبتلا به نارسایی قلب دارای پرونده در بیمارستان ولیعصر(عج) و مرکز تحقیقات قلب و عروق شهر بیرجند در سال 1392 انجام گردید. بیماران موردنظر به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه سی نفری شاهد و آزمون تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها فرم بررسی و شناخت روی و پرسشنامه سلامت روانی (MHI-38) بود که پایایی آنها در مطالعات مختلف تایید شده است. پرسشنامه سلامت روانی پس از تایید روایی محتوی جهت پایایی به صورت مقدماتی بر روی بیست نفر از بیماران اجرا و ضریب آلفا کرونباخ 91/0 به دست آمد. برنامه آموزشی بر اساس رفتارهای ناسازگار و محرکهای هر رفتار در گروه آزمون اجرا و پیگیری شد. گروه شاهد مراقبتهای معمول را دریافت کردند. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS ویرایش 15 و آزمونهای آماری Independent T Test، Paired T Test، Wilcoxon، Mann Whitney، Fisher Exact Test و Chi-Square تجزیه و تحلیل شدند.

میانگین نمره سازگاری روانی و تعداد رفتارهای ناسازگار قبل از مداخله در دو گروه اختلاف معنی داری نداشت، در حالی که بعد از مداخله اختلاف معنی داری به دست آمد(001/0 p<). در گروه آزمون بعد از مداخله کاهش معنی داری در تعداد رفتارهای ناسازگار در بعد فیزیولوژیک(001/0 p<)، درک از خود(001/0 p<)، ایفای نقش(001/0 p<)، استقلال و وابستگی(004/0 = p) ملاحظه گردید. میانگین نمره سازگاری روانی بیماران در گروه آزمون بعد از مداخله افزایش معنی داری داشت (001/0 p<). اما در گروه شاهد بعد از مداخله تفاوت معنی داری در هیچ یک از ابعاد مشاهده نشد(05/0 p>).

با توجه به نتایج مطالعه حاضر، اجرای برنامه آموزشی بر اساس الگوی روی، می تواند بر سازگاری روانی و رفتارهای ناسازگار بیماران مبتلا به نارسایی قلب موثر باشد. پرستاران می توانند با به کارگیری برنامه های آموزشی بر اساس الگوی سازگاری روی نقش موثرتری در بهبود سازگاری روانی و رفتارهای ناسازگار این بیماران داشته باشند.