فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و ترکیبات بیوشیمیایی گیاه گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) در واکنش به تیمارهای تنش خشکی و اسید هیومیک

تاثیر تنش خشکی بر گیاهان پیچیده و از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. در این راستا مطالعه واکنش های فیزیولوژیکی می تواند به شناسایی موثر در مقاومت به خشکی مفید و تاثیرگذار باشد. به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و تیمارهای مختلف اسید هیومیک بر رنگدانه های فتوسنتزی، آنزیم های آنتی اکسیدان و ترکیبات بیوشیمیایی درگیر در تنظیم اسمزی (پرولین و کربوهیدرات محلول) در گیاه گاوزبان اروپایی، آزمایشی به صورت کرت های خرده شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای خشکی شامل شاهد یا 90 درصد ظرفیت زراعی (W1)، 70 درصد ظرفیت زراعی (W2) و 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه (W3) به عنوان عامل اصلی و چهار سطح محلول پاشی اسید هیومیک شامل صفرH1=، 5/1H2=، 3 H3= و 5/4 H4= لیتر در هزار لیتر آب به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی داری بر میزان کلروفیل a و b، کربوهیدرات محلول، پرولین و فعالیت دو آنزیم آنتی اکسیدان اسکوربات پراکسیداز (APX) وگایاکول پراکسیداز (GPX) در بافت سبز برگ های گیاه گاوزبان دارد. با افزایش سطح تنش خشکی از شاهد به W3 بر میزان کربوهیدرات محلول، فعالیت آنزیم های APX و GPX افزوده و از مقادیر کلروفیل a و b کاسته شدند. در این بین افرایش پرولین تنها تا سطح خشکی W2 معنی دار بود. تیمار اسید هیومیک در سطوح مختلف تیمار خشکی بجز آنزیم کاتالاز، کلروفیل b و رنگدانه کارتنوئید تاثیر معنی دار و مثبتی بر کلیه فاکتورهای مورد مطالعه فوق داشت. براساس نتایج این آزمایش، در بالاترین سطح خشکی (W3) محلول پاشی اسید هیومیک به میزان 5/1 تا 3 لیتر در هزار لیتر آب از بیشترین تاثیر بر تنظیم کننده های اسمزی، رنگدانه های فتوسنتزی و آنزیم آنتی کسیدان APX برخودار و در مقاومت به خشکی موثرتر بود.