بررسی اپیدمیولوژی 24 ماهه و برآورد موارد گزیدگی مار و عقرب در مراجعین به بیمارستان 22 بهمن مسجد سلیمان بر اساس مدل سری های زمانی

مارگزیدگی و عقرب زدگی از مشکلات عمده و مهمی است که تلفات آن در مناطق گوناگون با توجه به شیوه زندگی، وضعیت اقتصادی اجتماعی، وضع مسکن، سن، نحوه و محل گزش، نحوه ارائه خدمات بهداشتی و گونه های هر منطقه متفاوت است. این پژوهش به بررسی اپیدمیولوژی و برآورد موارد گزش مار و عقرب در مراجعین به بیمارستان 22 بهمن مسجدسلیمان، با استفاده از سری های زمانی پرداخته است.
این مطالعه توصیفی تحلیلی می باشد. داده ها پس از جمع آوری وارد کامپیوتر شده و با استفاده از نرم افزار SPSS و Minitab توسط آزمون های آماری استنباطی Times Series مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. به منظور برازش یک مدل خطی برای پیدا کردن روند میزان بروز مار و عقرب گزیدگی، مدل های خطی Box- (ARMA) Jenkins مورد ارزیابی قرار گرفتند و در انتها مدل اتورگرسیو (Autoregressive) جهت پیش بینی آن انتخاب گردید.
در طی 24 ماه از تعداد 9457 بیمار مبتلا به مارگزیدگی یا عقرب گزیدگی مراجعه کننده، 4253 نفر (45 درصد) مرد و بقیه زن بودند. میانگین سن آن ها 36/0± 26/28 سال بود. بیشترین فراوانی گزش در گروه سنی 30-21 سال (27 درصد) و کمترین آن در گروه سنی بالای 80 سال (کمتر از 1 درصد) مشاهده شد. تعداد 8536 نفر (3/93 درصد) در داخل شهر و اکثر آن ها یعنی در حدود 7/99 درصد (9425 نفر) در منزل اتفاق افتاده است. طبق نمودار خود همبستگی مشخص شد که مدل سری زمانی دارنده میانگین متحرک مرتبه اول می باشد و دارای مدل اتورگرسیو مرتبه اول می باشد. آزمون Anderson- Darling جهت نرمال بودن باقی مانده های مدل رانشان داد که با 0.125= P-Value باقی مانده ها از توزیع نرمال تبعیت می کنند.
متغیرهای فصلی و آب و هوایی می توانند به عنوان پیشگویی کننده های مربوط به موارد گزش مار و عقرب در شهر سلیمان عمل کنند.