ارزیابی چند عصاره گیر شیمیایی برای تعیین مس قابل استفاده لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) در خاک های تیمار شده و تیمار نشده با لجن فاضلاب شهری

تعیین مقدار قابل استفاده مس برای ارتقاء کمی و کیفی محصولات کشاورزی ضروری است. برای این هدف، باید از عصاره گیر مناسب استفاده شود. این پژوهش به منظور ارزیابی چند روش عصاره گیری در برآورد مس قابل استفاده در 10 خاک آهکی تیمار نشده و تیمار شده با لجن فاضلاب زیر کشت لوبیا در شرایط گلخانه ای انجام شد. مس قابل استفاده با 7 روش عصاره گیری (DTPA-TEA، DTPA-AB، مهلیچ 1، مهلیچ 2، مهلیچ 3، HCl 1/0 نرمال و کلرید کلسیم 01/0 مولار) پس از یک ماه خواباندن خاک ها، تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار مس در خاک های تیمار شده و تیمار نشده با لجن فاضلاب با استفاده از روش مهلیچ 3 و کمترین آن با استفاده از روش کلرید کلسیم 01/0 مولار عصاره گیری شد. در بین عصاره گیرهای مورد استفاده در خاک تیمار نشده، مس عصاره گیری شده با DTPA-TEA همبستگی معنی داری با غلظت و جذب مس در اندام هوایی لوبیا داشت. هم چنین، در خاک های تیمار شده، ماده خشک، غلظت و جذب مس در اندام هوایی لوبیا همبستگی معنی داری با مس عصاره گیری شده با روش های DTPA-TEA،DTPA -AB و مهلیچ 3 داشت. به طورکلی، نتایج این پژوهش نشان داد که عصاره گیر مناسب برآوردکننده مس قابل استفاده خاک برای گیاه لوبیا در خاک های تیمار نشده و تیمار شده با لجن فاضلاب، DTPA-TEA بود.