فن شناسی مشک چرمی منسوب به دوره سلجوقی و مکشوفه از قلعه کوه قاین بر اساس مطالعات آزمایشگاهی

یکی از مسائل مهم در زمینه بررسی و حفاظت آثار چرمی، مطالعه ساختاری در جهت شناسایی فرآیند تولید و مواد مورد استفاده در ساخت اثر است. در این راستا، یک مشک چرمی تاریخی منسوب به دوره سلجوقی و مکشوفه از قلعه کوه قاین مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور شناسایی نوع پوست، آرایش فولیکل های مو و مقطع عرضی چرم با استفاده از SEM، بررسی شد. از آزمون های شیمی تر برای ارزیابی حضور تانن های گیاهی، سولفات و کاتیون آلومینیوم و آهن استفاده شد. همچنین ترکیبات معدنی چرم با آنالیز SEM-EDS بررسی شد. علاوه بر این، از ATR-FTIR برای بررسی ویژگی های لایه گرین، کوریوم و تانن های استخراجی چرم و نیز چربی آزاد موجود در ساختار و مواد متداول در روغن دهی بهره گرفته شد. نتایج، گویای استفاده از پوست بز موزدایی شده با آهک، برای ساخت چرم است؛ که با استفاده از تانن های گیاهی، به خصوص گروه متراکم شونده، دباغی شده است. مقایسه نوارهای جذبی طیف ATR-FTIR چربی استخراجی با چربی ها و روغن های مورد استفاده در روغن دهی چرم، گویای احتمال استفاده از چربی حیوانی و به خصوص پیه گوسفند در جریان استحصال چرم است.