روابط فراآتلانتیکی در قرن 21: همگرایی یا واگرایی

اروپای جدید و ایالات متحده هر دو زاده عصر روشنگری و دارای مبانی مشترک تمدنی و ارزشی هستند. البته عمق تاریخی تمدنی روابط فراآتلانتیکی به این معنا نیست که اروپا و آمریکا از جهان بینی کاملا یکسانی هم برخوردارند. تحولات سیاسی و ژئوپلتیک که در قرون اخیر رخ نموده است، هریک به سهم خود تاثیراتی بر روحیات و نیز «فرهنگ استراتژیک» در دو سوی آتلانتیک نهاده است. روابط آمریکا و اروپا دارای لایه های متعددی است که چشم اندازی از اشتراکات تمدنی و ارزشی، تفاوت های وزن استراتژیک و پیوندهای دوجانبه و چندجانبه مختلف را پیش روی ما می گذارد. این چشم انداز در کنار عدم نقش آفرینی به عنوان یک بازیگر استراتژیک و مستقل جهانی باعث شده است تا با جابجایی قدرت در عرصه جهانی و بحران های مالی و هویتی فعلی اتحادیه اروپا بیش از پیش نگران سقوط، بی اعتباری و انتقال از مرکز به پیرامون باشد و به همین دلیل تا آینده ای نه چندان نزدیک به مدیریت سیاست و روابط خارجی اش در چارچوب روابط نابرابر فراآتلانتیکی ادامه دهد. در این مقاله با تحلیل ریشه های واگرایی در دو سوی آتلانتیک و بررسی سیر تحولات این منطقه مهم و استراتژیک جهانی از دوران پس از جنگ سرد تا به امروز، به ترسیم چشم انداز روابط فراآتلانتیکی در قرنی که در ابتدای آن به سر می بریم؛ خواهیم پرداخت.