با درد بی درمان رشته درد چه کرده اند؟

علیرغم تمام تلاش های قابل تقدیری که بعد ازانقلاب شکوهمند اسلامی درحوزه سلامت اتفاق افتاده است، در سال های اخیر شاهد افول شاخصه های اقتصاد سلامت بوده ایم. به طوری که در طی اجرای برنامه چهارم، شاخص مردم یا همان هزینه پرداختی از جیب out of packet) OOP) و هزینه های کمرشکن درمانی نه تنها کاهش نیافت، بلکه افزایش نشان داد. امسال خوشبختانه ما شاهد چند راهبرد و توجه اساسی دراین حوزه بودیم که ما را امیدوار کرد تا به آینده حوزه سلامت خوشبین و به احیاء آن که دچار وقفه قلبی - تنفسی شده است، دل ببندیم. ابلاغ سیاست های کلی سلامت از طرف مقام معظم رهبری اولین اقدام نجات بخش و به حرکت در آورنده سایر طپش های قلب از کار افتاده حوزه سلامت بود که با توجه ویژه به رشد و تعالی انسان ها به عنوان محور توسعه پایدار، داشتن انسان سالم و سایر بندهای سیاست ابلاغی ذهن نگران ودلسوز دلسوزان را به حرکت در آورد. از جمله شعارهای اساسی تبلیغات انتخاباتی دولت یازدهم، تغییر و تحول در حوزه سلامت بود و آن را جزء چند اولویت اول خود اعلام کرد و برای عملیاتی کردن بند (ب) ماده 34 قانون برنامه پنجم دامن همت به کمر بست. در این راستا طرح تحول نظام سلامت را با 7 محور مهم مطرح کرد. تعمیم بیمه سلامت همگانی، کنترل فرانشیز پرداختی بیماران در بیمارستان ها، گسترش زایمان طبیعی و رایگان، توسعه ماندگاری پزشکان درمناطق محروم، توسعه مقیم ماندن پزشکان متخصص در بیمارستان ها و... همه و همه در راستای دستیابی به اهداف بند 19 سیاست های کلی و بند (ب) ماده34 قانون برنامه پنجم توسعه یعنی کاهش سهم مردم از هزینه های سلامت به 30% می باشد. خوشبختانه منبع مالی مطمئنی هم از طریق 10% هدفمندی یارانه ها و 1% ارزش افزوده برای آن دیده شده است. اصولا وظیفه مهم دولت ها در سرتاسر دنیا در قبال سلامت مردم و جلب رضایت نسبی آن ها، فراهم آوردن عدالت به معنای اعم آن و دسترسی به خدمات پایه حوزه سلامت به معنای اخص آن است. عدالت در سلامت صرفا به معنای توسعه فیزیکی خانه های بهداشت و پزشک خانواده در روستاها نیست بلکه فراهم آوردن شرایط و دسترسی به همه آحاد مردم جهت بهره گیری از خدمات مورد نیاز به لحاظ مالی، جغرافیایی، پوشش بیمه ای و... می باشد. اگر رسالت و ماموریت سازمانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان های بیمه گر در این است که بیمار و خانواده او به جز رنج و درد بیماری، رنج دیگری را تحمل نکنند، باید در نظر داشته باشند که تجلی رنج بیمار، عمدتا در درد ناشی از بیماریست بنابراین بایستی درد را شایع ترین شکایت بیمار در بیماران سرطانی، تصادفات، اورژانس های داخلی و جراحی و...دانست. برخلاف بسیاری از رشته ها که فاصله شروع دوره آموزشی آن در کشور عزیزمان ایران با کشورهای توسعه یافته طولانی بوده است، خوشبختانه با تلاش های ایثارگرانه جمعی ازاساتید دلسوز کشور و تحمل مشقت های فراوان، وزارت محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دوره آموزشی فلوشیپ درد را از سال 1385 در بعضی از دانشگاه های کشور راه اندازی کرده است و همه ساله فارغ التحصیلانی از این رشته به سراسر کشور گسیل می شوند تا با امکان دسترسی بیماران دردمند به این عزیزان عدالت در سلامت معنی شود، ولی متاسفانه مشمول آن مثل معروف شده که «سفره باز نشده یک عیب دارد و باز شده هزار عیب» متاسفانه وزارت متبوعه فقط در حد تهیه کلیات آموزشی دوره فلوشیپ تعهد و مسئولیت پذیرفته و در قبال نحوه خدمت گیری از کسانی که یکسال ونیم از عمر ذی قیمت شان را صرف آموزش درمان دردهای حاد و مزمن صعب العلاج مردم کرده اند نه تنها کوچکترین قدمی بر نداشته، بلکه آن ها را در مقابل بعضی از قوانین و دستورالعمل های توهین آمیز، تبعیض آمیز و بی اساس سازمان های بیمه گر تنها گذاشته و آتشی را شعله ور نموده که دودش به چشم سرمایه های انسانی مملکت و بیماران دردمند رفته است. براستی کدام عقل، منطق، انصاف و حتی عقل تجاری می پذیرد که شما متخصصین مملکت را از اقصی نقاط کشور در تهران به مدت 18 ماه معطل آموزش پر ریسک و پر هزینه مداخلات درد زیر اشعه فلوروسکپ نمایند و بعد از برگشت به دانشگاه ها و شهرهایشان، اجازه درخواست ام آر ای، سی تی اسکن و اجازه تجویز داروهای آموزش دیده را نداشته باشند و بیمه های درمانی با آنها به عنوان پزشک عمومی قرارداد ببندند و ولاجرم هزینه ها به بیماران تحمیل گردد. بیماران دردمند یا باید هزینه های درمان دردهای مزمن و صعب العلاج و سرطانی خود را به صورت آزاد و غیر بیمه ای بپردازند و یا این که از قید اخذ خدمات فوق گذشته و مخصوصا بیماران مظلوم سرطانی مرگ تدریجی را با دردهای تدریجا افزایش یابنده تجربه کنند. فقط آنهائیکه از عهده هزینه های آزاد می توانند برآیند، از این خدمات بهره گیرند، وحتی بیمه های مکمل هم به بهانه عدم تعهد بیمه های پایه از پرداخت هزینه های بیماران شانه خالی کنند. کجای این منطق و این عملکرد با عدالت در دسترسی بیماران به خدمات ضروری سازگار است. بیمه های درمانی به استناد چه مقررات و قوانینی یک خدمت را اگر پزشک عمومی انجام دهد در تعهد می گیرند ولی همان خدمت را اگر فلوشیپ درد انجام دهد نمی پذیرند. بیمه های درمانی به استناد چه مقررات و قوانینی حتی بلوک های عصبی مرتبط با سرطان ها را که در کتاب چند دهه ی پیش و موردتعهد معروف به کالیفرنیا را از فلوشیپ های درد نمی پذیرند. براستی بلوک شبکه سلیاک توسط چه کسی و برای چه بیماری می تواند مورد استفاده قرار گیرد؟! آیا ارائه خدمت به جهت کاهش آلام طاقت فرسای بیماران سرطانی قابل مقایسه با خدمات زیبایی، خود کشی و ضرب وجرح است که در کنار آن ها در تعهد بیمه های درمانی قرار نمی گیرد. اگر مسئولین محترم و دلسوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت رفاه و تامین اجتماعی واقعا در امر کاهش هزینه های درمانی مردم جدی و مصرند و عدالت در سلامت را به معنای عام امکان دسترسی همه آحاد مردم قبول دارند بیایند و برای همیشه این درد مزمن رشته درد را کالبد شکافی نموده و با گنجاندن و اعلام تعرفه های خدمات مرتبط با دردهای حاد و مزمن در کتاب جدید و اعلام حیطه های فعالیت های تشخیصی و درمانی این رشته وظیفه مورد غفلت و قصور شده ی خود را جبران کنند و در راستای انسان سالم محور توسعه ی پایدار، رشد و تعالی انسان ها، کاهش رنج و درد بیماران و همراهان و حتی کاهش هزینه های سازمان های بیمه گر و در راستای برنامه ی پنجم توسعه قدم بردارند. به امید آن که هرچه زودتر این درد درمان نشده با همت و دلسوزی متولیان وزارتین، درمان گردد و از این ظلم دو سویه در حق پزشک و بیمار رفع ظلم شود. انشاا. .