ارزیابی چند روش عصاره گیری برای تعیین فسفر قابلاستفاده گیاه ذرت در برخی خاک های آهکی استان آذربایجان شرقی

دراین تحقیق ارزیابی چند روش عصاره گیری برای تعیین فسفر قابل جذب گیاه ذرت در 25 نوع خاک سطحی (0-30cm) انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با کشت گیاه ذرت (Zea mays L.) در شرایط گلخانه ای و در سه تکرار انجام گرفت. روش های آب مقطر، کلرید کلسیم، پاو، اولسن، کالول، سلطانپور، مورگان، کلونا2 و کاغذ صافی های آغشته به اکسید آهن جهت تعیین فسفر قابل جذب گیاه ذرت به کارگرفته شد و همبستگی مقادیر حاصله با شکل های مختلف فسفر در خاک بررسی شد. بر طبق نتایج بیشترین مقدار فسفر استخراج شده توسط روش کالول و کمترین آن در روش کلرید کلسیم 01/0 مولار حاصل گردید. بیشترین همبستگی در میان روش های عصاره گیری شیمیایی فسفر بین دو روش کالول و کلونا2 مشاهده شد. همچنین فسفر عصاره گیری شده توسط روش چند عنصری سلطانپور با روش نوارهای کاغذی بیشترین همبستگی را نشان داد. بیشتر روش های عصاره گیری همبستگی معنی داری با شکل های فسفر آلی ناپایدار (LOP) و فسفر آلی نسبتا ناپایدار (MLOP) داشتند که بیشترین آنها به ترتیب مربوط به روش کلرید کلسیم 01/0 مولار و آب مقطر بود. همچنین تمام روش های عصاره گیری همبستگی بالایی با شکل دی کلسیم فسفات (Ca2-P) داشتند که کمترین آنها مربوط به روش پاو بود. مقادیر فسفر کل خاک های مورد مطالعه با مقادیر فسفر استخراج شده با تمام عصاره گیرها همبستگی معنی دار داشت. در این آزمایش بیشترین همبستگی بین روش های اولسن و کالول با وزن خشک بخش هوایی ذرت بدست آمد (r به ترتیب برابر **67/0 و **75/0) ولی به دلیل افزایش هزینه ها و زمان عصاره گیری در روش کالول، روش اولسن به عنوان روش برتر معرفی شد. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که هر چند نوارهای کاغذی هم توانستند به خوبی شاخص های رشد ذرت را پیش بینی کنند ولی روش های عصاره-گیری شیمیایی برتر بودند.