شواهد ساختاری و زمین ریخت شناختی گسل سیاه کوه در شمال خاور ایران

شواهد زمین ریخت شناختی در راستای گسل سیاه کوه (شمال جاجرم) نشان می دهند که این گسل در کواترنری فعالیت داشته است. گسلش در نهشته های کواترنری، آبراهه های کج شده و جا به جا شده و مخروط افکنه های بریده شده از جمله این شواهد هستند. اینها در کنار افراز گسل در نهشته های نئوژن و کواترنری همگی نشان از جنبش های جوان با سازوکار چیره امتدادلغز چپ بر این گسل به عنوان بخشی از سامانه گسلی چپ بر شاهرود دارند. با این حال مشاهده می شود که در بخش های مختلف در راستای گسل، سازندهای مربوط به پالئوزوییک و مزوزوییک در کنار سازندهای نئوژن و جوان تر قرار گرفته اند. برخی از این نهشته های کهن در نواحی فشاری در خم ها و پایانه شمال خاوری این گسل رخنمون دارند. ولی برخی دیگر در بخش هایی مشاهده می شوند که خم مشخصی وجود ندارد. از این رو باید سازوکار راندگی آنها را به سطح آورده باشد. با توجه به این که نقشه های مغناطیس هوایی نشان می دهند که گسل سیاه کوه بر یک خط واره پی سنگی منطبق است، وجود شواهد جا به جایی امتدادلغز چپ بر روی این گسل می تواند نشانه جوان ترین جنبش های این گسل باشد. بنابراین گسل سیاه کوه یک گسل دارای جنبش راندگی است که تغییر سازوکار آن و شکل گیری جنبش های چپ بر به سبب تغییر رژیم تنشی حاکم و یک سازمان دهی نو ناحیه ای در کواترنری روی داده است.