جایگاه مثل در نظام حکمت صدرایی

در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین بیش ترین مباحث را درباره ی ارباب انواع و نظریه ی مثل مطرح کرده است؛ به گونه ای که بحث کامل و همه جانبه ی این نظریه، قبل از او بی سابقه است. مباحث حکمت متعالیه درباره ی نظریه ی مثل به سه بخش تقسیم می شود: 1. پاسخ گویی به تاویلات و اشکالات فیلسوفان دیگر؛ 2. اقامه ی براهین پنج گانه در اثبات ارباب انواع؛ 3. جایگاه این نظریه در حکمت متعالیه. از جمله ی این سه، می توان به وجود ذهنی، سایه بودن عالم ماده در قیاس با ارباب انواع، از صقع ربوبی بودن مثل، اتحاد عاقل و معقول و اتحاد نفس با رب النوع، کلی بودن مثل، صورت نوعیه، غایت افراد مادی بودن مثل و... اشاره کرد.