بررسی فاکتورهای موثر در تکثیر سماق (Rhus coriaria L.) به روش In vitro

سماق متعلق به تیره پسته ((Anacardiaceae و گونه خودروی جنس Rhus در ایران است که جوانه زنی بذر آن بسیار کم بوده و در طبیعت به صورت پاجوش تکثیر می گردد. در این تحقیق بهترین محیط کشت ریشه زایی و باززایی ریزنمونه های جوانه در گیاه سماق (Rhus coriaria L.) در شرایط این ویترو مورد بررسی قرار گرفت. القاء کالوس با استفاده از محیط کشت MS حاوی هورمون های IAA، BA، BAP، TDZ و IBA انجام شد. براساس نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها حداکثر القاء کالوس و باززایی به ترتیب روی محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر IAA و یک میلی گرم در لیتر BA به دست آمد. برای تعیین بهترین محیط کشت ریشه زایی با ترکیب هورمونی مناسب از محیط های کشت MS به صورت کامل، نصف و یک چهارم به همراه هورمون هایNAA، IBA وIAA و بدون هورمون استفاده شد. بیشترین میزان ریشه زایی در محیط کشت MS کامل با غلظت 1 میلی گرم در لیتر IBA رخ داد. تفاوت معنی داری بین غلظت 1 و 5 میلی گرم در لیتر IBA برای تعداد و طول ریشه مشاهده شد. در محیط کشت MS حاوی 5 میلی گرم در لیتر IBA تعداد ریشه افزایش (6/3 عدد) و طول آن کاهش یافت. همچنین، محیط کشت های جامد و مایع برای میزان ریشه زایی تفاوت معنی داری را نشان دادند. البته بیشترین میزان ریشه زایی (83/44%) روی محیط کشت جامد حاصل گردید.