ارزیابی عملکرد استراتژیک ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) بر اساس مدل کارت امتیاز متوازن (BSC)، مطالعه موردی یک بنگاه فعال در حوزه انرژی کشور

مدل های ارزیابی عملکرد، مبنای سنجش و بهبود سیستم های مدیریتی هستند. طراحی مدل های ارزیابی عملکرد با ویژگی ها و نیازمندی های خاص استفاده کنندگان آن گره خورده است. هدف پژوهش پاسخگویی به نیاز یکی از بنگاه های بزرگ کشور مبنی بر ارائه مدلی علمی کاربردی جهت ارزیابی عملکرد مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) از نظر تطابق با استراتژی های سازمان بوده است.
این پژوهش یک پژوهش کیفی مبتنی بر روش مطالعه موردی است که به گزارش نحوه ارزیابی عملکرد استراتژیک سیستم مدیریت HSE در یک بنگاه بزرگ فعال در حوزه انرژی می پردازد. با مطالعه استانداردها و مدل های موجود در حوزه سیستم های مدیریت HSE، مدل ارزیابی عملکرد استراتژیک مدیریت HSE در قالب چارچوب کارت امتیاز متوازن (BSC) طراحی شد. این مدل پس از بحث و بررسی و مصاحبه های عمیق با 3 تن از مدیران و مشاوران HSE سازمان مورد مطالعه با استراتژی های کلان بنگاه تطبیق یافت و پس از تایید نهایی، فرم های ارزیابی مدل به همراه راهنمای امتیازدهی به ممیزان تحویل و پس از ممیزی خارجی، امتیاز بنگاه در عملکرد استراتژیک HSE محاسبه شد.
سازمان مورد مطالعه بر اساس ارزیابی ممیزان، امتیاز 9/63 از 100 را کسب نمود. بر اساس امتیازات تفصیلی برای هریک از شاخص های مدل، سازمان مذکور از نگاه استراتژیک در لایه «فرآیندهای مدیریت HSE» عملکرد بسیار مطلوبی داشته ولی عملکرد آن در لایه «رشد و یادگیری» بخصوص در حوزه های سرمایه انسانی و سرمایه اطلاعاتی قابل بهبود است.
مدل طراحی شده در این پژوهش، امکان تعیین جایگاه HSE در تحقق اهداف استراتژیک بنگاه مورد مطالعه را فراهم نمود و میزان نقش آفرینی راهبردی HSE را برای این سازمان مشخص ساخت. نتایج مطالعه موردی نشان داد که مدل طراحی شده در این پژوهش دارای نقاط ضعفی است که باید در پژوهش های آتی برطرف گردد لکن نقطه شروعی برای اندازه گیری اثرات استراتژیک HSE در سازمان هاست.