نقش شاخص های کلان سلامت در کارایی مدیریت بهداشت و سلامت روستایی استان های کشور

در نقشه سلامت جمهوری اسلامی ایران در برنامه پنجم توسعه، بر افزایش بهره وری کل عوامل (سرمایه، انرژی، مواد اولیه، و نیروی انسانی) در بخش سلامت تاکید شده. این تحقیق با مبنا قراردادن عملکرد استان ها در بخش بهداشت و سلامت، به شناسایی نقش متغیرهای کلان سلامت در کارایی استان ها در سطح روستا پرداخته است.
این تحقیق با روش تحلیلی و در بین تمامی استان های کشور و در طول سال های 79 تا 86 انجام گرفته است. آمارها از مستندات رسمی کشور استخراج شده و در این راستا از سه شاخص ورودی و پنج شاخص خروجی و مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها و تحلیل تشخیصی استفاده شده است. روایی کلیت تحقیق بر اساس پوشش دادن هدف توسط شاخص ها، توسط کارشناسان امر تایید گردید. نرم افزارهای مورد استفاده DEA master1 و spss 19 بوده اند.
بررسی ها نشان داد 9 استان کارا وجود دارند که تهران و مازندارن با کسب ارقام کارایی 295 و 174در صدر و کردستان و سیستان با کسب ارقام 67 و 60 در قعر رتبه کارایی قرار دارند. از روش تحلیل حساسیت و تحلیل تشخیصی چندگانه شاخص «میانگین سرانه تعداد خانه های بهداشت و مراکز درمانی روستایی» با 24 بار حساسیت و 5/ ضریب تاثیر موثرترین شاخص از میان هشت شاخص کلان مورد بررسی معرفی شد.
در مجموع مشخص شد در شرایط حال حاضر کشور و در زمینه مدیریت سلامت روستایی، اهمیت ورودی ها یا همان زیرساخت های بهداشتی بیشتر است و در مورد خروجی ها، شاخص های عملکردی در حال حاضر از اهمیت بیشتری نسبت به شاخص های بهداشتی برخوردارند. نوآوری خاص مقاله در استفاده از شاخص «میانگین هزینه بهداشتی و درمانی خانوار روستایی تهیه شده از طریق دولت و به صورت رایگان» می باشد که البته در مورد اهمیت و تاثیر این شاخص، بین دو روش انتخابی تفاوت های عمده ای وجود دارد.