بررسی تنوع ژنتیکی بین و درون توده های گیاه بادرنجبویه (L. Melissa officinalis) با استفاده از نشانگرهای ITS

بادرنجبویه گیاهی دارویی، چند ساله و از خانواده نعناعیان می باشد. در این تحقیق، جهت بررسی تنوع ژنتیکی، 14 توده از گیاه بادرنجبویه به همراه دو توده از گیاهان بادرشبو و ریحان (به عنوان گیاهان خارج از گروه) مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مطالعه تنوع درون و بین توده های بادرنجبویه از نواحی ITS (توالی های فاصله انداز رونوشت) جهت طراحی نشانگر استفاده شد. همچنین با استفاده از چهار آنزیم Taq1، EcoR v، BssM1 و AspLE1 تنوع موجود در توالی قطعات تکثیر شده بررسی شد. نتایج نشان داد که آنزیم BssM 1 نسبت به دیگر آنزیم ها، چند شکلی بیشتری را در تعداد و طول قطعات حاصل از هضم نشان می دهد. نتایج آزمون مانتل نشان داد که ماتریس عدم تشابه دایس و الگوریتم نزدیکترین همسایه (N.J) بالاترین همبستگی جهت آنالیز اطلاعات را دارند. بیشترین میزان عدم تشابه به روش دایس در بین توده های بادرنجبویه، استان اصفهان و توده استان قزوین با 44/0 فاصله و کمترین میزان عدم تشابه بین توده های زنجان، تهران و کرج مشاهده شد که کاملا مشابه هم بودند. در پنج توده بادرنجبویه (ایلام، شیراز، تبریز، قزوین و اصفهان) تنوع درون توده ای مشاهده شد. نتایج تجزیه خوشه ایتوده ها را در ه ش ت گروه مجزا تفکیک نمود و گیاه ریحان در مقایسه با بادرشبو فاصله ژنتیکی کمتری در توالی ITS با بادرنجبویه داشت.