جایگاه عملیات روانی در فرآیند تحریم نفتی جمهوری اسلامی ایران

اتخاذ تدابیر قهرآمیز اقتصادی به مثابه یکی از شیوه های موثر عملیات روانی راهبردی و ابزار مکمل برای تاثیرگذاری مطلوب تر آن قلمداد می شود. تحریم اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران از سال 2012 با تحریم چندجانبه، چندوجهی و چندلایه علیه صنعت نفت ایران وارد فازی جدید شد. لیکن علیرغم حساسیت نوسانات انرژی، مختل نشدن بازار نفت بر خلاف گفتمان حاکم بر گزارش های کارشناسی و محافل سیاسی و انتظار ناشی از موقعیت بی بدیل ژئوانرژی و ژئواستراتژیک ایران، این فرضیه را مطرح می سازد که با وجود حساسیت امنیت انرژی در امنیت ملی کشورهای غربی، بهره گیری از تاکتیک های عملیات روانی، باعث شد که تحریم نفتی ایران به عنوان یکی از اجزای کلیدی فرآیند تحریم اقتصادی با حداقل هزینه برای غرب شکل بگیرد. این پژوهش با بهره گیری از روش کاربردی و تحلیلی- توصیفی نشان می دهد کاربرد عملیات روانی در هدایت تحریم های نفتی در سه محور شامل الف) چندجانبه کردن تحریم ها، ب) ایجاد اطمینان از امنیت انرژی به ویژه کاهش عوارض ناشی از حذف منابع نفت ایران برای اتحادیه اروپا و ج) افزایش اثربخشی تحریم در داخل کشور با هدف بی ثبات سازی، از ابزار اساسی کاهش تاثیرات سوء تحریم نفتی ایران بوده است.