طراحی پرسشنامه جهت بررسی سطح آگاهی بیماران دیابتی در زمینه روزه داری و عوامل تعیین کننده آن

ارزیابی آگاهی بیماران دیابتی در ارتباط با شرایط روزه داری، تغییرات، عوارض احتمالی و راه های مواجهه با آنها اولین قدم در آموزشی کارا و موثر جهت خود مدیریتی دیابت در ماه رمضان است. هدف این مطالعه طراحی یک پرسشنامه کارا جهت سنجش آگاهی بیماران دیابتی در حیطه روزه داری و ارزیابی آگاهی بیماران دیابتی در زمینه روز داری ماه رمضان و بررسی عوامل مرتبط با آن است.
پرسشنامه بررسی آگاهی بیماران دیابتی در 5 بخش: شرایط روزه داری، مصرف داروهای کنترل کننده قندخون، کنترل قندخون، فعالیت بدنی و تغذیه در ماه رمضان طراحی شد و روایی و پایایی (ضریب آلفای کرونباخ=79/0) آن تایید شد. در مطالعه مقطعی، در اردیبهشت-مرداد سال 1391، آگاهی 200 بیمار دیابتی مراجعه کننده به کلینیک دیابت بررسی شد. ارتباط سطح آگاهی با سن، جنس، وزن، مدت ابتلا به دیابت، سطح تحصیلات، شرکت در دوره های آموزش روزه داری و دیابت، قندخون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و نوع دیابت آزمون شد.
به طور میانگین شرکت کنندگان به 46% سوالات پاسخ صحیح دادند. بیشترین و کمترین امتیاز به ترتیب مربوط به اطلاعات تغذیه ای (5/62%)، فعالیت فیزیکی (18%) و مصرف دارو (23%) بود. بین امتیاز هر بخش و کل پرسشنامه و سطح تحصیلات بیماران رابطه مثبت معنی داری مشاهده شد. گروه آموزش دیده در زمینه دیابت و ماه رمضان تفاوت معنی داری در پاسخ دهی به سوالات نسبت به گروه غیرآموزش دیده نشان داد.
این مطالعه میزان آگاهی پایین روزه داری در بیماران دیابتی را نشان داد. اجرای برنامه های آموزشی پیش از ماه رمضان می تواند سبب افزایش آگاهی و بهبود عملکرد بیماران در زمینه خود مراقبتی دیابتی در روزه داری و کاهش بروز عوارض نامطلوب گردد.