بررسی تاثیر برنامه آرامسازی پیشرونده عضلانی بر پارامترهای افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان دختر با سندرم پیش از قاعدگی

سندرم پیش از قاعدگی یک اختلال روانی – عصبی – غددی است که سبب اختلال در ارتباطات، مختل شدن فعالیت های طبیعی، کم تحرکی، بی انگیزگی و کاهش دقت در انجام کارهای فرد می شود و در صورتی که شدت علایم و نشانه های آن زیاد باشد شیوه زندگی، آسایش و سلامت فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. این سندرم به عنوان یک بیماری با ایجاد تغییراتی در مشخصات فردی و رفتاری دانشجویان دختر، تاثیر مهمی بر عملکرد تحصیلی آنان دارد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه آرام سازی پیش رونده عضلانی بر پارامترهای افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان دختر با سندرم پیش از قاعدگی ساکن خوابگاه در دانشگاه اصفهان انجام پذیرفت.
مطالعه حاضر مداخله ای نیمه تجربی است، که درسال تحصیلی1390-1391 در خوابگاه های دانشگاه اصفهان انجام گرفت.آزمودنی های پژوهش 64 دانشجوی ساکن خوابگاه بودند که در 2 گروه آزمون (32 نفر) و شاهد (32 نفر) به صورت تصادفی تخصیص یافتند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، غربالگری سندرم پیش از قاعدگی (PSST) و DASS21 بود. برنامه آرام سازی پیش رونده عضلانی طی 6 جلسه در گروه آزمون اجرا شد و پس از 6 هفته در دو گروه پس آزمون به عمل آمد. اطلاعات حاصله با استفاده ازآزمون های آماری تی مستقل، آزمون آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات،کای اسکوئر و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.
آزمون آماری کای اسکوئر و من ویتنی اختلاف معنی داری را از نظر متغیرهای دموگرافیکی بین دو گروه آزمون و شاهد نشان نداد. آزمون آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات نشان داد که بین میانگین نمره سندرم پیش از قاعدگی قبل، بلافاصله و 2 ماه پس از مداخله در گروه شاهد اختلاف معنی داری وجود ندارد (P>0.05)، اما میانگین نمره سندرم پیش از قاعدگی در گروه آزمون را در زمان های مختلف دارای اختلاف معنی دار نشان داد (P<0.05). آزمون T مستقل نشان داد میانگین نمره اضطراب و استرس در زمینه سندرم پیش از قاعدگی دانشجویان در دو گروه، قبل از مداخله اختلاف معنی داری ندارند، اما بلافاصله و 2 ماه بعد از آموزش میانگین نمره اضطراب در گروه آزمون به طور معنی داری کمتر از گروه شاهد بود (P<0.05). در مورد نمره افسردگی در زمینه سندرم پیش از قاعدگی در دانشجویان، آزمون T مستقل قبل از آموزش در دو گروه اختلاف معنی داری را نشان نداد. همچنین 2 ماه بعد از آموزش علی رغم کاهش نمره افسردگی در گروه مورد این اختلاف معنی دار نبود (P=0.09).
نتایج حاصله از پژوهش حاضر نشان داد اجرای برنامه های آرام سازی پیش رونده عضلانی در دانشجویان دختر دارای علایم سندرم قاعدگی، منجر به کاهش میزان اضطراب، استرس و افسردگی آنان شده است. با توجه به اینکه این دوره یکی از حساس ترین دوره های زندگی هر جنس مونث است و فرد توام با ناتوانی در انجام عملکرد اجتماعی و تحصیلی مواجه استواز سویی دیگر با توجه به ماهیت اینگونه برنامه ها که در عین ارزان و ایمن بودن، کارا و اثربخش نیز می باشند، اجرای آن را در جهت کنترل افسردگی، اضطراب و استرس دختران دانشجو توصیه می نماییم.